Βρισκόμαστε περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια πριν από την εποχή μας, στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου… Η Γη είναι καλυμμένη από δάση και ανθοφόρα φυτά, το κλίμα είναι αρκετά θερμότερο σε σχέση με σήμερα, ενώ η ξηρά καλύπτει μόλις το 18% της επιφάνειάς της (σήμερα φτάνει το 28%), καθώς η στάθμη της θάλασσας είναι πολύ ψηλότερα από τα σημερινά επίπεδα.
Εδώ και 200 περίπου εκατομμύρια χρόνια κυρίαρχο είδος ζωής είναι οι δεινόσαυροι. Ώσπου, εντελώς ξαφνικά και απροσδόκητα, συμβαίνει κάτι κοσμοϊστορικό, μια καταστροφή που έμελλε να αλλάξει τη μοίρα του πλανήτη για πάντα.
Παρακάμπτουμε κάμποσα εκατομμύρια χρόνια και προσγειωνόμαστε το έτος 1970 μ.Χ. στη χερσόνησο του Γιουκατάν στο Μεξικό. Μια ομάδα επιστημόνων, σε μια αποστολή ανεύρεσης πετρελαίου, ανακαλύπτει στο βυθό της θάλασσας κάτι πολύ περίεργο… Επρόκειτο για έναν τεράστιο κρατήρα, με διάμετρο 150 με 180 χιλιόμετρα, με το κέντρο του να βρίσκεται θαμμένο σχεδόν ένα χιλιόμετρο κάτω από την πόλη Τσιξουλούμπ Πουέρτο.
Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια ερευνών, έως ότου οι επιστήμονες συνειδητοποιήσουν ότι ο κρατήρας αυτός προήλθε από την πρόσκρουση στην επιφάνεια της Γης ενός γιγαντιαίου αστεροειδούς ή κομήτη, διαμέτρου σχεδόν 10 χιλιομέτρων, περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Τα πετρώματα που ανακάλυψαν οι επιστήμονες στο εσωτερικό του κρατήρα μας διηγούνται όσα συνέβησαν τα λεπτά και τις ώρες που ακολούθησαν το συνταρακτικό αυτό συμβάν -και ήταν στ’ αλήθεια εικόνες Αποκάλυψης…
Σύμφωνα με την ερευνητές, η πρόσκρουση του αστεροειδούς προκάλεσε μια ισχυρότατη έκρηξη, ισοδύναμη με 100 εκατομμύρια μεγατόνους ΤΝΤ ή 4,5 δισεκατομμύρια φορές η ενέργεια της ατομικής βόμβας που έπεσε στη Χιροσίμα! Πετρώματα από τα βάθη του γήινου φλοιού ανυψώθηκαν σε ύψος 25 χιλιομέτρων και σχημάτισαν γύρω από το χείλος του κρατήρα ένα δαχτυλίδι βουνών υψηλότερο από τα Ιμαλάια που σιγά-σιγά κατέρρευσε.
Η έκρηξη κονιορτοποίησε μια τεράστια έκταση στην επιφάνεια της γης και πυροδότησε έναν σεισμό μεγέθους 10,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Η θερμική ακτινοβολία που εκλύθηκε αποτέφρωσε όλα τα πλάσματα που βρίσκονταν σε ακτίνα 1.600 χιλιομέτρων, ενώ ένα τσουνάμι ύψους 100 μέτρων κατέστρεψε τα δάση σε ακτίνα 2.100 χιλιομέτρων.
Οι καταστροφικές επιπτώσεις της πρόσκρουσης ταξίδεψαν σε μεγάλες αποστάσεις ως τροπικές καταιγίδες με ταχύτητα ανέμων που ξεπέρασε τα 1.000 χιλιόμετρα την ώρα, ενώ τεράστιες πυρκαγιές κατέκαψαν αχανείς περιοχές. Οι ανυπολόγιστες ποσότητες στάχτης, ατμού και αποτεφρωμένων υλικών που απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα είχαν σαν αποτέλεσμα έναν παρατεταμένο χειμώνα που κράτησε περίπου μια δεκαετία. Αυτό συνέβη, καθώς το φως του ήλιου δεν μπορούσε να διαπεράσει το στρώμα στάχτης, με αποτέλεσμα οι θερμοκρασίες να πέσουν δραματικά.
Άμεση συνέπεια αυτής της κολοσσιαίων διαστάσεων καταστροφής ήταν να εξαφανιστεί το 75% όλων των ειδών φυτών και ζώων, συμπεριλαμβανομένων όλων των μη ιπτάμενων δεινοσαύρων. Μόνο όσα είδη μπορούσαν να πετάξουν, να σκάψουν στο χώμα ή να καταδυθούν στα βάθη των ωκεανών επιβίωσαν.
Για παράδειγμα, οι μόνοι πραγματικοί απόγονοι των δεινοσαύρων που ζουν σήμερα είναι τα σύγχρονα πουλιά -περισσότερα από 10.000 είδη πιστεύεται ότι προέρχονται από επιζώντες της πρόσκρουσης. Τα κενά που έμειναν στην οικολογική αλυσίδα καλύφθηκαν την εποχή που ακολούθησε -την Καινοζωική, που φτάνει ως τις μέρες μας- από πολλά θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων ημών των ανθρώπων…
Σήμερα, μεγάλο μέρος του κρατήρα Τσιξουλούμπ είναι θαμμένο στα ανοιχτά του κόλπου του Μεξικού, κάτω από 600 μέτρα ιζημάτων, ενώ στην ξηρά καλύπτεται από ένα στρώμα ασβεστόλιθου. Το χείλος του κρατήρα διαγράφεται από ένα τόξο που αποτελείται από τις διάσημες Cenotes, τις φυσικές δεξαμενές νερού που συναντώνται στην χερσόνησο του Γιουκατάν και δημιουργήθηκαν στον μαλακό ασβεστόλιθο πάνω από τον κρατήρα.
Bonus Fact: Η θεωρία της εξαφάνισης των δεινοσαύρων λόγω της πρόσκρουσης του αστεροειδούς -γνωστή ως Κρητιδική – Παλαιογενής ή Πέμπτη Εξαφάνιση (K-Pg extinction)– προτάθηκε από τον βραβευμένο με Νόμπελ Αμερικανό πειραματικό φυσικό Λούις Άλβαρεζ, ωστόσο δεν γίνεται αποδεκτή από ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα. Άλλοι ερευνητές θεωρούν ότι οι δεινόσαυροι βρίσκονταν ήδη σε διαδικασία παρακμής, οπότε η πρόσκρουση απλώς επιτάχυνε αλλά δεν προκάλεσε τον αφανισμό τους. Επίσης, υποστηρίζεται ότι εάν αυτή η φονικότατη καταστροφή δεν είχε συμβεί, η ανθρωπότητα δεν θα είχε υπάρξει ποτέ…
Πηγές: Science.org, National Geographic, Britannica, BBC [1], [2], New Scientist, Wikipedia [1], [2], Trip Advisor