H θρησκεία των Αζτέκων ήταν ένα πολυθεϊστικό σύστημα κατά το οποίο, κάθε θεότητα είχε τις δικές της μοναδικές δυνάμεις και ήταν αφιερωμένη σε διαφορετικές πτυχές της φύσης αλλά και φυσικά στη ζωή και στον θάνατο.
Οι Αζτέκοι είχαν μια μοναδική αντίληψη του θανάτου, όπου ο προορισμός των νεκρών στη μετά θάνατον ζωή εξαρτάται από την κοινωνική τους κατάσταση αλλά και τα επιτεύγματα τους στη κανονική ζωή.
Διάφορα τελετουργικά περιστρέφονταν γύρω από τον θάνατο και τον Αζτέκο θεό του θανάτου, τον Mictlantecuhtli, ο οποίος πιστεύεται ότι ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς και σημαντικούς θεούς των Αζτέκων.
Το όνομα του Αζτέκου θεού του θανάτου, Mictlantecuhtli, σημαίνει «Άρχοντας του Mictlan». Στη θρησκεία και τη μυθολογία των Αζτέκων, το Mictlan ήταν το χαμηλότερο και βορειότερο τμήμα του κάτω κόσμου και οριζόταν από τον Mictlantecuhtli μαζί με τη γυναίκα του, Mictecacíhuatl.
Mictlan
Το Mictlan αποτελείται από εννέα διαφορετικά επίπεδα και το ταξίδι από το πρώτο επίπεδο στο ένατο ήταν επίπονο και διαρκούσε τέσσερα χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων οι νεκροί έπρεπε να περάσουν πολλές προκλήσεις και δοκιμασίες. Εάν κάποιος τα κατάφερνε, του επιτρεπόταν η πρόσβαση στο Omeyocan (ο τόπος της δυαδικότητας), ο υψηλότερος από τους 13 παραδείσους. Εάν ένας άντρας πέθαινε στην μάχη ως πολεμιστής ή μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της γέννας ενός παιδιού της, μπορούσαν να προσπεράσουν το Mictlan.
Παρόλο που υπήρχαν κι άλλοι θεοί για τον θάνατο στον κάτω κόσμο, ο Mictlantecuhtli ήταν ο πιο ισχυρός και πιο διακεκριμένος μεταξύ αυτών και επομένως οι θρησκευτικές τελετές ήταν κυρίως αφιερωμένες σ’ αυτόν.
Παρόλο που υπήρχαν κι άλλοι θεοί για τον θάνατο στον κάτω κόσμο, ο Mictlantecuhtli ήταν ο πιο ισχυρός και πιο διακεκριμένος μεταξύ αυτών και επομένως οι θρησκευτικές τελετές ήταν κυρίως αφιερωμένες σ’ αυτόν.
Ο Mictlantecuhtli απεικονίζεται σε αρκετές γραφές των Αζτέκων από διαφορετικές περιόδους. Συχνά τον συναντάμε με το σκελετωμένο σαγόνι του ανοικτό, με αστέρια από τον ουρανό να εισέρχονται μέσα του, κατά τη διάρκεια της μέρας.
Σ’ ένα ισπανικό χειρόγραφο αποικιακής εποχής, με τίτλο Rios, ο Mictlantecuhtli ονομάζεται ως ο «άρχοντας του κάτω κόσμου» ενώ σε άλλη πηγή (κώδικας Borgia) απεικονίζεται ως σκύλος.
Εκτός απ’ τα γραπτά, ο Mictlantecuhtli εμφανίζεται και σε διάφορα έργα τέχνης. Στην είσοδο του οίκου των Αετών στο μεγάλο ναό της Tenochtitlan υπάρχουν δύο αγάλματα του.
Το 1994 ανακαλύφθηκε ένα πήλινο άγαλμα του Mictlantecuhtli στον ιερό περίβολο της Tenochtitlan. Πρόκειται για ένα άγαλμα ύψους 2 μέτρων και αντιπροσωπεύει μια φιγούρα με το δέρμα της να σκίζεται και το συκώτι να κρέμεται.
Υπάρχουν ακόμα πολλές αναπαραστάσεις του στην τέχνη των Αζτέκων. Στα περισσότερα, εμφανίζεται ως σκελετός ή είναι καλυμμένος από κόκκαλα με κόκκινες κηλίδες που συμβολίζουν το αίμα. Σε άλλες παραστάσεις, φοράει ένα κρανίο σαν μάσκα και ρούχα από φτερά κουκουβάγιας. Είχε επίσης σγουρά μαύρα μαλλιά και ισχυρό βλέμμα με το οποίο διείσδυε στον ζοφερό κάτω κόσμο.
Η βασίλισσα του κάτω κόσμου ήταν η Mictecacihuatl και κυβερνούσε τον κάτω κόσμο μαζί με τον Mictlantecuhtli που ήταν και ο σύζυγός της. Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των Αζτέκων, παρακολούθησε τα οστά των νεκρών και ήταν παρούσα σε όλες τις γιορτές για τους νεκρούς.
Ο θεός Mictlantecuhtli λατρευόταν κατά την διάρκεια του μήνα Tititl στο ναό του Tlalxicco Οι ανθρώπινες θυσίες ήταν συχνό τελετουργικό προς τιμή του. Συχνά χρησιμοποιούσαν ναρκωτικά για να κάμψουν την αντίσταση των θυμάτων. 4 ιερείς αναλάμβαναν τη θυσία, πρώτα αφαιρούσαν την καρδιά του θύματος και το υπόλοιπο σώμα χρησίμευε για κανιβαλισμό.
Οι Αζτέκοι έθαβαν τους νεκρούς τους ως φόρο τιμής στη γη, ενώ πιστεύεται ότι οι Αζτέκοι αυτοκράτορες αποτεφρώνονταν. Θρησκευτικοί ύμνοι και προσευχές προορίζονταν για την τελετή της κηδείας ειδικά όταν αφορούσε μέλος των ανώτερων τάξεων.
Bonus Fact: Ο κώδικας Βοργία (Codex Borgia, επίσης γνωστό ως Codex Borgianus, Manuscrit de Veletri και Codex Yohualli Ehecatl) είναι ένα προκολομβιανό εικονογραφημένο χειρόγραφο από το Κεντρικό Μεξικό με ημερολογιακό και τελετουργικό περιεχόμενο, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Πήρε το όνομά του από τον Ιταλό Καρδινάλιο του 18ου αιώνα, Στέφανο Βοργία, ο οποίος το είχε στην κατοχή του προτού το αποκτήσει η Βιβλιοθήκη του Βατικανού μετά το θάνατο του Καρδινάλιου το 1804.
Διαβάστε στη συνέχεια: Τενοτστιτλάν, η θαυμαστή μεγαλούπολη των Αζτέκων
