Σε απόσταση μόλις 80 μέτρα από την ιρλανδική ακτή βρίσκεται μια εντυπωσιακή στοίβα (stack ή sea stack) ύψους 50 μέτρων, γνωστή ως Dun Briste ή το «Χαλασμένο Φρούριο» στα γαελικά. Πρόκειται για έναν εκπληκτικό βραχώδη σχηματισμό που μας επιτρέπει να δούμε στρώμα στρώμα τα πολύχρωμα πετρώματά του. Οι απότομοι βράχοι στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της εν λόγω στοίβας, σχηματίστηκαν κατά την Λιθανθρακοφόρο περίοδο (σσ. η γεωλογική περίοδος που εκτείνεται από το τέλος της Δεβόνιας, περίπου 359,2 ± 2,5 εκατομμύρια χρόνια π.π., έως την έναρξη της Πέρμιας, περίπου 299,0 ± 0,8 εκατομμύρια έτη π.π.), όταν οι θερμοκρασίες της θάλασσας γύρω από την Ιρλανδία ήταν πολύ υψηλότερες από σήμερα.
Υπάρχουν κάποιοι λαϊκοί θρύλοι για το πώς η θαλάσσια στοίβα χωρίστηκε από την ηπειρωτική χώρα. Σύμφωνα με έναν από αυτούς, στο μέρος όπου τώρα στέκεται η στοίβα ζούσε ένας γίγαντας ονόματι Geodruisge, ένας πολύ αντιπαθητικός παλιοχαρακτήρας, που δυσκόλευε συχνά πυκνά τη ζωή του Αγίου Πατρικίου. Ο άγιος ταράχτηκε ενώ προσευχόταν στην εκκλησία στο Downpatrick Head και παρακάλεσε τον Θεό να απαλλαγεί από αυτόν τον τύραννο. Την επόμενη μέρα η στοίβα με την κατοικία του γίγαντα χωρίστηκε από την ηπειρωτική χώρα. Ο Geodruisg δεν μπορούσε να ξεφύγει και έτσι εξαφανίστηκε.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Αν είστε απ’ αυτούς που σας γοήτευαν οι γεωγραφικοί πονοκέφαλοι, είτε από εκείνους που δεν εκτίμησαν τη Γεωγραφία ποτέ όσο της άξιζε, τότε θα λατρέψετε το βιβλίο Γεωγραφία για εντελώς Αγεωγραφήτους. Θα το βρείτε εδώ!
Ωστόσο, ένα απόσπασμα από το ημερολόγιο της οικογένειας MacFirbis δίνει σαφώς μια πιο πιθανή εξήγηση περιγράφοντας την αποκοπή του βράχου του ακρωτηρίου Duross δίπλα στη θάλασσα κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, χωρίς γίγαντες και θεϊκές παρεμβάσεις. Οι κάτοικοι του βράχου λέγεται ότι απομακρύνθηκαν με σχοινιά πλοίου το 1393 μ.Χ.
To 1980, ένα ελικόπτερο προσγειώθηκε στην στοίβα αποβιβάζοντας επιστήμονες για να εξετάσουν την επιφάνεια της. Ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που πάτησαν το πόδι τους στην στοίβα εδώ για αιώνες. Έμειναν εκεί μια νύχτα και εντόπισαν τα ερείπια ενός μεσαιωνικού σπιτιού, τοίχους, καλλιέργειες και μια πέτρα λείανσης καλαμποκιού.
To 2016 ο αναρριχητής Iain Miller κατόρθωσε να ανέβει το Dun Briste με επιτυχία, γεγονός που είχε να συμβεί από τη δεκαετία του 1990 με τους Βρετανούς Mick Fowler, Nikki Duggan και Steve Sustad.
“Γνωρίζω περίπου 30 ορειβάτες που έχουν φλερτάρει με την ιδέα μιας ανάβασης, αλλά οι υπολογισμοί το κάνουν να φαίνεται ακατόρθωτο”, δήλωσε ο Miller στο ιρλανδικό independent, ο οποίος διευθύνει την εταιρεία αναρρίχησης Unique Ascent στο Donegal.
H διάβρωση είναι εμφανής στην ανατολική πλευρά της στοίβας μετά από 47 χρόνια, όπως φαίνεται από τη σύγκριση των παραπάνω εικόνων. Το πιο αξιοσημείωτο και μεγαλύτερο τμήμα βράχου που αποκόπηκε ήταν στην επάνω δεξιά γωνία αυτών των φωτογραφιών.
Ο Olivier Lerebough ήταν αρκετά τυχερός ώστε να αποθανατίσει την αποκόλληση τμήματος του βράχου το 2015.
Πηγές: Unusual Places, Earthly Mission, Live Science, Dun Briste,
