1. Είναι ο μεγαλύτερος ωκεανός
Ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι το μεγαλύτερο και βαθύτερο από τα πέντε ωκεάνια τμήματα της Γης. Εκτείνεται από τον Αρκτικό Ωκεανό στα βόρεια έως τον Νότιο Ωκεανό (ή την Ανταρκτική) στα νότια και οριοθετείται από τις ηπείρους της Ασίας και της Αυστραλίας στα δυτικά και της Αμερικής στα ανατολικά. Η έκταση του Ειρηνικού Ωκεανού είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη έκταση όλων των ηπείρων μαζί.
2. Στατιστικά Ειρηνικού Ωκεανού
- Απόσταση (από τον Βερίγγειο Πορθμό κοντά στον Αρκτικό Κύκλο έως τις ακτές της Ανταρκτικής): περίπου 15.500 χλμ.
- Έκταση: 165.250.000 τετρ. χλμ.
- Μέσο βάθος: 4.280 μ.
- Μέγιστο βάθος: 10.911 μ.
- Όγκος νερού: 710.000.000 κυβ. χλμ.
3. Έχει 25.000 νησιά
Ο Ειρηνικός Ωκεανός έχει γύρω στα 25.000 νησιά. Οι τρεις μεγαλύτερες ομάδες νησιών είναι η Μελανησία, η Πολυνησία και η Μικρονησία. Ακόμη και το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του κόσμου, η Νέα Γουινέα, που ανήκει στη Μελανησία, βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό. Άλλα σημαντικά αρχιπελάγη είναι τα νησιά Φίτζι και το Αρχιπέλαγος της Χαβάης.
4. Από πού πήρε το όνομά του
Ο Ειρηνικός Ωκεανός πήρε το όνομά του από τον Πορτογάλο θαλασσοπόρο και εξερευνητή Φερδινάνδο Μαγγελάνο κατά τον ισπανικό περίπλου της γης το 1521, καθώς συνάντησε ευνοϊκούς ανέμους όταν έφτασε στον ωκεανό. Την ονόμασε «Mar Pacífico», που στα ισπανικά και στα πορτογαλικά σημαίνει «ειρηνική θάλασσα».
5. Το βαθύτερο σημείο βρίσκεται στον Ειρηνικό
Το βαθύτερο γνωστό σημείο του Ειρηνικού (και ολόκληρης της υδρόσφαιρας της γης) είναι η Άβυσσος του Τσάλεντζερ (Challenger Deep) στην Τάφρο των Μαριανών στον δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, με βάθος από 10.898 έως 10.916 μέτρα. Βρίσκεται στην επικράτεια των Ομόσπονδων Πολιτειών της Μικρονησίας και πρόκειται για μια σχετικά μικρή κοιλότητα σε σχήμα σχισμής στον πυθμένα μιας σημαντικά μεγαλύτερης ωκεάνιας τάφρου σε σχήμα ημισελήνου.
6. Το υψηλότερο υποβρύχιο βουνό βρίσκεται στον Ειρηνικό
Το Μάουνα Κέα είναι ένα από τα πέντε ηφαίστεια που αποτελούν το νησί Χαβάη στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η ψηλότερη κορυφή του έχει ύψος 4.207 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, ωστόσο μεγάλο μέρος του βρίσκεται κάτω από το επίπεδο της θάλασσας. Αν μετρηθεί από τον πυθμένα του ωκεανού ξεπερνά σε ύψος τα 10.200 μέτρα, με αποτέλεσμα να θεωρείται ως το υψηλότερο υποβρύχιο βουνό στη γη. Το Μάουνα Κέα είναι ηλικίας άνω του ενός εκατομμυρίου ετών και πέρασε την πιο ενεργή φάση του εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πριν, με αποτέλεσμα σήμερα να θεωρείται ανενεργό.
7. Φιλοξενεί τον μεγαλύτερο κοραλλιογενή ύφαλο
Στα ανοικτά των βορειοανατολικών ακτών της Αυστραλίας βρίσκεται ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος (Great Barrier Reef), το μεγαλύτερο και μακρύτερο σύμπλεγμα κοραλλιογενών υφάλων, αβαθών και νησίδων στον κόσμο. Εκτείνεται σε μήκος πάνω από 2.000 χιλιομέτρων και διαθέτει περίπου 2500 κοραλλιογενείς υφάλους, με 400 διαφορετικά είδη κοραλλιών που υποστηρίζουν 1500 είδη ψαριών και 4000 είδη μαλακίων. Παρουσιάζει επίσης μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον ως βιότοπος ειδών όπως η θαλάσσια αγελάδα και η μεγάλη πράσινη χελώνα, τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση.
8. Είναι η πιο σεισμική και ηφαιστειακή ζώνη
Η λεκάνη του Ειρηνικού ονομάζεται «Δακτύλιος της Φωτιάς», λόγω της αλυσίδας ηφαιστείων σε σχήμα ημισελήνου που σχηματίζεται στις παρυφές του. Η αλυσίδα έχει μήκος περίπου 40.000 χιλιόμετρα και εμφανίζεται εκεί όπου η τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού ολισθαίνει ή συγκρούεται με τις άλλες τεκτονικές πλάκες που την περιβάλλουν. Οι κινήσεις των τεκτονικών πλακών δημιουργούν έντονη σεισμική δραστηριότητα και τσουνάμι, ενώ η καταβύθισή τους – όταν δηλαδή μια πλάκα ολισθαίνει κάτω από μια άλλη – σε ορισμένες περιοχές συμβάλλει επίσης στη δημιουργία βαθιών θαλάσσιων τάφρων. Οι επιστήμονες έχουν χαρακτηρίσει τον Ειρηνικό Ωκεανό ως «την πιο σεισμικά και ηφαιστειακά ενεργή ζώνη στον κόσμο».
9. Ο μεγαλύτερος σεισμός έχει σημειωθεί στον Ειρηνικό
Στις 22 Μαΐου 1960 ένας σεισμός μεγέθους 9,5ο της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε στα ανοικτά των ακτών της νότιας Χιλής και ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός που έχει ποτέ καταγραφεί με όργανα. Ο σεισμός αυτός δημιούργησε ένα τσουνάμι που ήταν καταστροφικό όχι μόνο κατά μήκος των ακτών της Χιλής, αλλά και σε ολόκληρο τον Ειρηνικό Ωκεανό, στη Χαβάη, την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες.
10. Προκαλεί τους ισχυρότερους τυφώνες
Ο Ειρηνικός προκαλεί μερικούς από τους ισχυρότερους τυφώνες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ. Το 2018 η ισχυρότερη καταιγίδα της χρονιάς ήταν ο σούπερ τυφώνας Μανγκούτ, ο οποίος έπληξε τις Φιλιππίνες στα τέλη Σεπτεμβρίου, πριν διαλυθεί πάνω από την ηπειρωτική Κίνα. Στην ισχυρότερη στιγμή της, οι άνεμοι της καταιγίδας ξεπέρασαν τα 265 χιλιόμετρα την ώρα, ξεριζώνοντας δέντρα, καταστρέφοντας σπίτια και προκαλώντας θανατηφόρες κατολισθήσεις λάσπης.
11. Το Σημείο Νέμο βρίσκεται στον Ειρηνικό
Στο μέσο περίπου του Ειρηνικού Ωκεανού, σε απόσταση 2.688 μέτρων από την κοντινότερη ακτή, βρίσκεται το Σημείο Νέμο (Point Nemo), το πιο απομακρυσμένο σημείο από οποιοδήποτε τμήμα στεριάς σε ολόκληρο τον πλανήτη. Πήρε το όνομά του από τον καπετάνιο Νέμο του υποβρύχιου Ναυτίλος, ήρωα του περίφημου μυθιστορήματος φαντασίας του Ιούλιου Βερν «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα». Λόγω της ερημιάς (από εκεί δεν περνάνε ούτε πλοία ούτε αεροπλάνα) αποτελεί ιδανικό μέρος για την «ταφή» διαστημικών σκαφών και συσκευών, όπως δεξαμενών, πυραύλων, δορυφόρων ή και ολόκληρων διαστημικών σταθμών!
12. Τι είναι η Μεγάλη Σκουπιδόμαζα του Ειρηνικού
Μεταξύ της Χαβάης και της Καλιφόρνιας υπάρχει μια περιοχή μεγαλύτερη από την πολιτεία του Τέξας που έχει ονομαστεί ως η «Μεγάλη Σκουπιδόμαζα του Ειρηνικού» (Great Pacific Garbage Patch). Πρόκειται για μια συλλογή θαλάσσιων απορριμμάτων που κατέληξαν στον ωκεανό στροβιλιζόμενα από κυκλικά ρεύματα και σχηματίζουν τον μεγαλύτερο γνωστό σκουπιδότοπο στον πλανήτη. Το 94% των απορριμμάτων αυτών είναι μικροπλαστικά, δηλαδή μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού μικρότερα από έναν κόκκο ρυζιού που είναι συχνά αδύνατο να τα δει κανείς με γυμνό μάτι. Μεγάλο μέρος του βαρύτερου πλαστικού που βρίσκεται στην περιοχή είναι εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία, γνωστά ως «δίχτυα-φαντάσματα», καθώς απειλούν τη θαλάσσια ζωή επειδή μπορούν εύκολα να παγιδεύσουν τα ζώα που κολυμπούν δίπλα τους. Το παράδοξο είναι ότι, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η «Μεγάλη Σκουπιδόμαζα του Ειρηνικού» έχει εξελιχθεί σε οικοσύστημα που προσφέρει καταφύγιο σε μια μεγάλη ποικιλία θαλάσσιων οργανισμών, όπως σπόγγους, στρείδια, ανεμώνες, καρκινοειδή και θυσσανόποδα.
13. Εκεί ζούσαν τα Δεσμοστύλια
Από το πρώιμο Ολιγόκαινο έως το ύστερο Μειόκαινο, δηλαδή πριν από 30,8 έως 7,25 εκατομμύρια χρόνια, ζούσαν στα νερά του Βόρειου Ειρηνικού τα «Δεσμοστύλια»( Desmostylia), η μόνη γνωστή εξαφανισμένη τάξη θαλάσσιων θηλαστικών. Ζούσαν αποκλειστικά στο νερό και είχαν μεγάλο μέγεθος που έφτανε τα 2 μέτρα, με ογκώδη άκρα και κοντές ουρές. Ήταν φυτοφάγα και τρέφονταν κατά κύριο λόγο με θαλάσσιο γρασίδι. Μάλιστα, δεν μασούσαν τα φυτά που έτρωγαν, αλλά τα δάγκωναν και τα ξερίζωναν με τα δόντια τους και στη συνέχεια τα ρουφούσαν χρησιμοποιώντας τους ισχυρούς μύες του λαιμού και το σχήμα της οροφής του στόματός τους!
Διαβάστε στη συνέχεια: 16 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τον Ατλαντικό Ωκεανό
