Τα Ζαγοροχώρια είναι μια περιοχή μεγάλου φυσικού κάλλους, με εθνικούς Δρυμούς, Φαράγγια, Εθνικά πάρκα. Πρόκειται για 45 χωριά τα οποία συνδέονταν μεταξύ τους με ορεινούς δρόμους και τοξωτά, πέτρινα γεφύρια μέχρι να φτιαχτούν οι σύγχρονοι δρόμοι.
Όλα τα χωριά έχουν ορεινό και δύσβατο έδαφος, με χαράδρες, δάση και βουνά και εξαιρετική αρχιτεκτονική με αρχοντικά, εκκλησίες και μοναστήρια αλλά και παράδοση. Η περιοχή έχει στοιχεία τόσο από τα αρχαία χρόνια, όσο και από τη Βυζαντινή και Οθωμανική Περίοδο.
Το κύριο χαρακτηριστικό των χωριών είναι η ζαγορίσια αρχιτεκτονική όπου το κάθε χωριό απλώνεται γύρω από την κεντρική πέτρινη πλατεία, στην οποία υπάρχει μια βρύση ή πηγή, ένας πλάτανος και μια μεγάλη εκκλησία.
Δικαίως λοιπόν, το Ζαγόρι συγκαταλέγεται στους ομορφότερους χειμερινούς προορισμούς της Ελλάδας. Όπως καταλαβαίνετε οι ομορφιές που κρύβουν τα Ζαγοροχώρια είναι αμέτρητες και χρειάζεται αρκετός χρόνος για να τις δείτε όλες. Για αυτό έχω συγκεντρώσει σε μια λίστα τα κορυφαία αξιοθέατα που πρέπει να δείτε στα Ζαγοροχώρια.
1. Ποταμός Βοϊδομάτης
Ο Βοϊδομάτης (γνωστό και ως “ποτάμι του Βίκου”) είναι το ποτάμι που πηγάζει από το Φαράγγι του Βίκου και συναντάει τον ποταμό Αώο κοντά στην Κόνιτσα. Θεωρείται ένας από τους καθαρότερους ποταμούς της Ευρώπης, χωρίς προβλήματα ρύπανσης και το νερό του είναι πόσιμο, με σταθερή θερμοκρασία 4°C όλο τον χρόνο.
Έχει συνολικό μήκος 15 χιλιόμετρα και μπορείτε να περπατήσετε στα μονοπάτια στις όχθες του για να απολαύσετε τα πλατάνια και τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια, με το πιο διάσημο να είναι το γεφύρι της Κλειδωνιάς που βρίσκεται στην έξοδο της χαράδρας του Βίκου. Για τους πιο τολμηρούς, υπάρχουν πολλά extreme sports στο ποτάμι, όπως rafting, canoe, kayak και έχει αξιολογηθεί με βαθμό δυσκολίας 1 στα 5.
2. Το Φαράγγι του Βίκου
Το Φαράγγι του Βίκου από το οποίο πηγάζει ο Βοϊδομάτης, είναι ένα από τα πιο ξακουστά φαράγγια στην Ελλάδα. Είναι το βαθύτερο φαράγγι, σε αναλογία μήκους-πλάτους-ύψους και σύμφωνα με το βιβλίο Guinness έχει το στενότερο άνοιγμα με μόλις 1.100 μ. και βάθος πάνω από 900 μ. Στην ουσία πρόκειται για χαράδρα, απλά έχει επικρατήσει ως φαράγγι. Στη μέση συναντιέται με μια άλλη μεγάλη χαράδρα, το Μέγα Λάκο που έρχεται από την οροσειρά της Τύμφης.
Το φαράγγι έχει μεγάλη ποικιλία πανίδας και τα βότανα της περιοχής χρησιμοποιούνται γα θεραπευτικούς σκοπούς στο παρελθόν. Έχει μήκος περίπου 11 χλμ. και μια περιήγηση διαρκεί 4-5 ώρες προσφέροντας μοναδικές εικόνες, με μερικά σημεία να προσφέρουν πανοραμική θέα.
3. Αρχαιολογικοί χώροι
-Αρχαίος Οικισμός Βίτσας
Ο Αρχαίος οικισμός της Βίτσας χρονολογείται να κατοικήθηκε από τον 9ο μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ. και βρίσκεται στα όρια της Βίτσας και του Μονοδενδρίου. Περιλαμβάνει έναν μολοσσικό οικισμό (οι Μολοσσοί ήταν αρχαίο ελληνικό φύλο που εγκαταστήθηκε στην Ήπειρο στη Μυκηναϊκή εποχή) και δύο νεκροταφεία, ένα στο βόρειο και ένα στο νότιο τμήμα του οικισμού. Το εντυπωσιακό στα νεκροταφεία είναι ότι σε μερικά σημεία υπήρχαν μέχρι και τέσσερα στρώματα τάφων.
-Σπήλαιο Κλειδί
Το σπήλαιο Κλειδί βρίσκεται νότια του χωριού της Κλειδωνιάς, σε βραχοσκεπή στο κατώτερο τμήμα της χαράδρας του Βοϊδομάτη σε υψόμετρο 500 μέτρων. Χρονολογείται από το 14.000 π.Χ., ενώ έχουν βρεθεί οστέινα και λίθινα εργαλεία, οστά ζώων και κοχύλια που χρονολογήθηκαν και από το 20.000 π.Χ.
4. Σκάλα Βραδέτου
Στα Ζαγοροχώρια υπάρχουν πολλές σκάλες και καλντερίμια, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι το καλντερίμι του Βραδέτου. Βρίσκεται στο κεντρικό Ζαγόρι και ενώνει τα χωριά Καπέσοβο και Βραδέτο. Έχει 1.200 σκαλοπάτια και κατασκευάστηκε πιθανά τον 18ο αιώνα. Μέχρι το 1970 αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο επικοινωνίας των δύο χωριών. Για τη διάσχιση του χρειαζόνται περίπου 40 λεπτά.
5. Κολυμπήθρες Πάπιγκο
Οι κολυμπήθρες ή οβίρες είναι στην πραγματικότητα κοιλώματα στα αβεστολιθικά πετρώματα, τα οποία δημιουργήθηκαν από τα νερά του ρεύματος Ρογκοβού. Εκεί θα δείτε φυσικές πισίνες, στις οποίες μπορείτε να βουτήξετε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η πρόσβαση είναι αρκετά εύκολη και το σκηνικό είναι πραγματικά εντυπωσιακό και απολαυστικό.
6. Δρακόλιμνη Τύμφης
Στην Ήπειρο είναι σχηματισμένες πολλές δρακόλιμνες ή αλλιώς αλπικές λίμνες, με την πιο γνωστή και εντυπωσιακή να είναι η Δρακόλιμνη της Τύμφης ή αλλιώς της Γκαμήλας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 2.050μ., βάθος που δεν ξεπερνά τα 3 μέτρα και έχει ελλειψοειδές σχήμα. Δημιουργήθηκε από τους παγετώνες πριν από 10.000 χρόνια. Για να φτάσετε στη Δρακόλιμνη της Τύμφης πρέπει να περπατήσετε 4-5 ώρες από το Μικρό Πάπιγκο. Το τοπίο είναι μαγευτικό και προσωπικά είναι το αγαπημένο μου μέρος στα Ζαγοροχώρια.
7. Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό
Το Γεφύρι Καλογερικό ή του Πλακίδα είναι ένα πέτρινο, τοξωτό γεφύρι που βρίσκεται κοντά στα χωριά Κήποι και Κουκούλι, στο Ζαγόρι. Χτίστηκε το 1814, παίρνοντας τη θέση μιας ξύλινης γέφυρας που είχε χτιστεί στο τέλος του 18ου αιώνα. Το όνομα Καλογερικό, οφείλεται στον Ηγούμενο Σεραφείμ της Μονής του Προφήτη Ηλία της Βίτσας, καθώς αρχικά δημιουργήθηκε με δική του πρωτοβουλία και το όνομα Πλακίδα καθώς επισκευάστηκε από τους Αλέξη και Ανδρέα Πλακίδα το 1863.
Η γέφυρα έχει μήκος 56 μέτρα και πλάτος 3,15 μέτρα. Είναι από τα λιγοστά τρίτοξα γεφύρια που υπάρχουν, με τα τόξα να έχουν άνοιγμα 15μ. , 13,5μ. και 11,2μ. και ύψος 6,7μ. , 6μ. και 4,8μ. Η κατάστασή του είναι εξαιρετική και αξίζει να φτάσετε ως εκεί για να το θαυμάσετε.
8. Μονή Ρογκοβού
Η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Ρογκοβού βρίσκεται μεταξύ των χωριών Τσεπέλοβο και Καπέσοβο. Ρογκοβό σημαίνει απότομος τόπος στα σέρβικα. Λέγεται ότι ιδρύθηκε από την Πουλχερία, αδερφή του αυτοκράτορα Ρωμανού Γ’ του Αργυρού. Στο εσωτερικό του υπάρχουν εντυπωσιακές τοιχογραφίες από Καπεσοβιτές ζωγράφους. Εκτός του ναού σώζονται δύο κτηριακά συγκροτήματα με κελιά και βοηθητικούς χώρους.
9. Ιερά μονή της Αγίας Παρασκευής (Μονοδένδρι)
Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται στην άκρη του φαραγγιού του Βίκου και ιδρύθηκε το 1413-1414. Αποτελείται από ένα πετρόκτιστο παρεκκλήσι που έχει πανοραμική θεά στο φαράγγι. Οι τοιχογραφίες του ναού χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα και από τις τοιχογραφίες του νότιου τμήματος, που χρονολογούνται αργότερα, φαίνεται πως το νότιο μέρος του μοναστηριού είχε καταστραφεί και ξαναφτιάχτηκε.
10. Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη
Το Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη βρίσκεται στους Κήπους, στο Κεντρικό Ζαγόρι. Περιλαμβάνει μια συλλογή με περισσότερα από 40.000 λαογραφικά είδη, από αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των κατοίκων, όπλα, έπιπλα, φορεσιές, εργαλεία κ.α. Ο Αγάπιος Τόλης διατέλεσε για πολλά χρόνια Κοινοτάρχης των Κήπων και έφτιαξε με πολύ κόπο αυτή τη συλλογή, την οποία μπορείτε να απολαύσετε δωρεάν. Ωράριο λειτουργίας: 08:30-13:00 & 17:30-20:30
