«Η πιο αγαπημένη απ’ όλες τις στεριές». Δεν το λέω εγώ, ο Όμηρος το λέει. Εντάξει, το λέω κι εγώ αλλά δίχως ίχνος αντικειμενικότητας μιας και είμαι γέννημα θρέμμα. Ταξίδι εντός συνόρων για σήμερα (και την επόμενη φορά στο μέρος Β’) να παινέψουμε το ‘’σπίτι μου’’.
Είναι ένα νησί που ακόμη κι αν δεν φτάσεις εκεί με την καλύτερη όρεξη, θα σε μαγέψει και θα την αγαπήσεις. Όπως λένε και οι ντόπιοι: όποιος έρχεται στη Λήμνο κλαίει δυο φορές, μια όταν φτάσει (λόγω μορφολογίας και φαινομενικής έλλειψης πράσινου) και μια όταν φύγει (γιατί θέλει να μείνει κι άλλο).
Η Λήμνος είναι το όγδοο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας με έκταση 476 τ.χλμ και το τέταρτο σε μήκος ακτών. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό Αιγαίο και μαζί με τον Αγ. Ευστράτιο αποτελούν την επαρχία Λήμνου του νομού Λέσβου. Πρωτεύουσα της είναι η Μύρινα που έχει πάρει το όνομά της από την σύζυγο του πρώτου βασιλιά του νησιού, του Θόαντα. Αυτά τα λίγα βασικά λόγια γιατί έχω σκοπό να επεκταθώ σε μυθολογία, ιστορία και σε γενικότερες γνώσεις μελλοντικά σε άλλο άρθρο. Μην νομίζετε πως θα γλιτώσετε έτσι εύκολα.
Εν τω μεταξύ αν σκέφτεστε το νησί ως ενδεχόμενο προορισμό για το φετινό καλοκαίρι, σας έχω έναν πλούσιο οδηγό με πληροφορίες για τη διαμονή σας στη Λήμνο.
Πάμε όμως να δούμε τα ‘’περίεργα’’ που σας υποσχέθηκα στον τίτλο:
1. ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΑΦΙΑ ΤΟΥ
Το κάστρο είναι το σήμα κατατεθέν της πρωτεύουσας του νησιού. Είναι το πρώτο πράγμα που βλέπεις φτάνοντας στο νησί με το πλοίο. Σε αρχική μορφή κτίστηκε στις αρχές του 12ου αιώνα από απομεινάρια της κλασικής ακρόπολης της πόλης. Την σημερινή του μορφή την πήρε στα χρόνια της ενετοκρατίας με διάφορες επισκευές και συμπληρώματα από τότε. Έχει τριπλό τείχος με 14 πύργους συνολικά, ύψους έως 8 μ. και πάχους 1,5 μ., το οποίο προστάτευε βαθιά τάφρος που σήμερα δεν υπάρχει. Καλύπτει έκταση 144 στρεμμάτων, αποτελεί ένα καλοδιατηρημένο μνημείο επισκέψιμο με ελεύθερη είσοδο και χαρίζει στο κοινό (εκτός από ιστορικές γνώσεις) μια απίστευτη θέα ειδικά όταν ο ήλιος δύει πίσω από το Άγιο Όρος αλλά και απρόσμενες συναντήσεις με τους μόνιμους κατοίκους του, τα ελάφια.
Ωπα!!τι;;; Ναι ναι.. κι όμως.
Στο κάστρο και τις σπηλιές του ζουν ελευθέρα ελάφια – ανήκουν στο είδος Dama dama, αλλιώς γνωστά και ως πλατώνια.. Η φίλη μας η Ρόδος την δεκαετία του ’70 μας έκανε δώρο δυο ζευγάρια πλατώνια, αυτά από τότε πολλαπλασιάστηκαν και παρότι υπάρχουν αυξομειώσεις ο πληθυσμός τους πλέον ανέρχεται περίπου στα 100. Τον χειμώνα που ο κόσμος είναι λιγότερος κυκλοφορούν ακόμη και μέσα στην πόλη της Μύρινας. Τα πανέμορφα αυτά ζωάκια προστατεύονται φυσικά από τον Δήμο ο οποίος φροντίζει την σίτιση καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης τους.
2. ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΚΑΒΙΩΤΙΣΣΑ
Εδώ δεν υπάρχουν πολλά λόγια για να εξηγήσουμε το περίεργο του θέματος. Είναι η μοναδική εκκλησία στον κόσμο χωρίς σκεπή. Η εκκλησία είναι γνωστή από το 1305 και βρίσκεται χτισμένη σε μια δυσπρόσιτη εσοχή στα βράχια της κορυφής του βουνού Κάκαβος απ όπου πήρε και το όνομά της. Η ιστορία λέει πως μοναχοί από τον Αγ. Ευστράτιο έφτασαν στην ‘’σπηλιά’’ για να γλιτώσουν από τις τότε επιδρομές των Τούρκων και έχτισαν τον ναό για να λειτουργούνται οι μοναχοί που ασκήτευαν στις γύρω σπηλιές. Κάποτε οι μοναχοί πέθαναν, καινούργιοι ασκητές δεν ήρθαν και ο τελευταίος που έμεινε αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Λήμνο και να πάει στο Άγιο Όρος. Ο μοναχός εμπιστεύτηκε την εικόνα της Παναγίας «Ρόδον το αμάραντον» σε έναν βοσκό της περιοχής και έπειτα ο ασκητής μπήκε στη θάλασσα, άνοιξε το ράσο του -το οποίο έγινε βάρκα σύμφωνα με το θρύλο- και έφυγε για το Άγιο Όρος.
Το εξωκλήσι βρίσκεται 4χλμ μακριά απ την πόλη της Μύρινας, φτάνετε ως ένα σημείο με το μεταφορικό σας μέσο και μετά σας περιμένει πεζοπορία περίπου 30 λεπτών (συμπεριλαμβανομένων κάποιων σκαλιών στην αρχή και το τέλος της διαδρομής). Η Παναγιά Κακαβιώτισσα λειτουργεί μια φορά τον χρόνο την Λαμπροτρίτη (Τρίτη του Πάσχα), φέτος το καλοκαίρι μάλιστα έγινε και ο πρώτος γάμος εκεί ενώ άλλη μια φορά έχει τελεστεί το μυστήριο της βάπτισης.
3. ΑΜΜΟΘΙΝΕΣ Η’ ΠΑΧΙΕΣ ΑΜΜΟΥΔΙΕΣ
Ελάτε να μάθουμε να μιλάμε Λημνιά να το πούμε σωστά. Παχιές αμμ’δες. Το παχιές όπως το ξέρετε, το αμμ’δες σαν να λέμε «αμ δες» αλλά μια λέξη και τονισμένο στο Α.
Αν μου δυσκολεύεστε μπορείτε να το πείτε Αμμοθίνες ή Σαχάρα της Λήμνου και θα συνεννοηθούμε μιααα χαρά. Τώρα όλοι θα σκέφτεστε τι σας λέω, ότι θα εννοώ καμιά παραλία με πλούσια άμμο και που είναι το περίεργο και διάφορα τέτοια. ΑΜ ΔΕ!!! (το πιάσατε το αστείο ε;).
Οι Αμμοθίνες είναι μια ΟΡΕΙΝΗ αμμώδης έκταση 70 στρεμμάτων. Θάλασσα θα δεις στο βάθος, όμως γύρω σου θα βλέπεις μόνο αμμόλοφους. Είναι η μοναδική έρημος της Ευρώπης και ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα του νησιού. Λένε πως οι ισχυροί βοριάδες φέρνουν την άμμο από τις ακτές καθώς ανανεώνουν και συνεχώς ανασχηματίζουν το τοπίο. Η ελάχιστη βλάστηση του σημείου αποτελείται από τα λευκά κρινάκια του νησιού (pancratium maritimum) όπως και θυμάρια ή πικροδάφνες.
Στις Αμμοθίνες έχουν γυριστεί τα πλάνα από την ταινία του 1971 «μια Ελληνίδα στο χαρέμι» όπου οι πρωταγωνιστές Ρένα, Χρόνης, Βαγγέλης και Μαρία κάνουν αναγκαστική προσγείωση σε μια άγνωστη έρημο.
Το αξιοπερίεργο αυτό τοπίο βρίσκεται στα βόρεια του νησιού περίπου 4χλμ απ’ το χωριό Κατάλακκος. Αν και υπάρχει κιόσκι για τους επισκέπτες καλό θα ήταν αν βρεθείτε εκεί καλοκαιρινούς μήνες, να επισκεφτείτε το σημείο είτε νωρίς το πρωί είτε πριν τη δύση του ήλιου γιατί οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές και για να το ευχαριστηθείτε πρέπει να περπατήσετε άνετα στην άμμο. Αν είστε αθλητικοί τύποι και θα θέλατε να δοκιμάσετε sand board πάρτε μαζί την σανίδα σας.
4. H ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ
Εδώ επιτρέψτε μου να συμφωνήσουμε κάτι απ την αρχή! Δεν είναι πυραμίδα. Είναι κώνος! Αλλά τι να κάνουμε που έτσι γνωρίζει το ευρύ κοινό το κενοτάφιο των Κοζάκων (ή Κουκουμάς και Κούλουρος όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι).
Οι Κοζάκοι ήταν πρόσφυγες από την Ρουμανία και την νότια Ρωσία που έφτασαν στο νησί της ληνού το 1919 μετά τον ρωσικό εμφύλιο. Περίπου 5000 Κοζάκοι αναμεσά τους ηλικιωμένοι και παιδιά, σταδιακά στρατοπέδευσαν μέχρι το τέλος του 1921 σε σκηνές που στήθηκαν γι’ αυτούς στα χωριά Πορτιανού και Μούδρο. Κάθε σκηνή φιλοξενούσε 8 άτομα ενώ ένα κουτί ζαχαρούχο γάλα και κάποιες κονσέρβες με βοδινό κρέας και φασόλια ήταν η ημερήσια αναλογία τους για φαγητό. Το μνημείο χτίστηκε ως φόρος τιμής στα 380 άτομα που έχασαν την ζωή τους από τις κακουχίες και τις μολυσματικές ασθένειες της εποχής και θάφτηκαν στα χώματα της Λήμνου.
Μια παλιά ιστορία αναφέρει ότι 300 Κοζάκοι έβαλαν από μία πέτρα και βοήθησαν στο χτίσιμο της πυραμίδας ενώ έφτιαξαν και ένα μαρμάρινο σταυρό στην κορυφή της ,που δυστυχώς δεν υπάρχει πια. Δυστυχώς με τα χρόνια το κενοτάφιο των Κοζάκων είχε μισογκρεμιστεί αλλά σήμερα έχει αποκατασταθεί. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το Κοζάκικο νεκροταφείο.
Μέχρι και σήμερα μια φορά τον χρόνο γίνεται και πάλι απόβαση Κοζάκων με τις παραδοσιακές τους στολές, λουλούδια και μουσικά όργανα ώστε να τιμήσουν τους προγόνους τους. Το μνημείο βρίσκεται στο ακρωτήριο Πούντα και απέχει περίπου 10 λεπτά από το χωριό Πορτιανού (το χωριό μου παιδιααα, γεια σου γιαγιά!).
To be continued…
2 Απαντήσεις
Τι θαυμαστά πράγματα μας λέτε βρε παιδιά !!! Ευχαριστούμε πολύ.
Ενδιαφέροντα όσα έμαθα για τους πρόσφυγες Κοζάκους.Γνωρισα το νησί αρχές Ιουλίου και δεν ήθελα να φύγω .Γλυκύτητα στο τοπίο στα χρώματα των σπιτιών και στους τρόπους των ανθρώπων!Συνεχίστε !!!