Αν θέλετε να γιορτάσετε το Πάσχα σε ένα νησί, όπου συνυπάρχουν η παράδοση, η κατανυκτική ατμόσφαιρα και τα φαντασμαγορικά έθιμα, η Χίος είναι η ιδανική επιλογή!
Ο φημισμένος Ρουκετοπόλεμος στο Βροντάδο, οι λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας, οι τοπικές γεύσεις, τα μαστιχόδεντρα και τα γραφικά μεσαιωνικά χωριά είναι μερικά από τα πράγματα που θα σας κάνουν να λατρέψετε το νησί της Μαστίχας.
Είτε έχετε ήδη αποφασίσει να περάσετε το Πάσχα στη Χίο είτε αναζητάτε λόγους για να την επιλέξετε, αυτός ο οδηγός θα σας προσφέρει όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να ζήσετε τη μαγεία των πασχαλινών διακοπών στο έπακρο.
Γιατί να κάνετε Πάσχα στη Χίο
Το Πάσχα στη Χίο είναι δημοφιλές λόγω του Ρουκετοπόλεμου – θα δούμε στη συνέχεια τι ακριβώς είναι – όμως δεν είναι μόνο αυτό! Είναι και τα ανθισμένα λιβάδια με τις κατακόκκινες λαλάδες (άγριες τουλίπες), οι εκκλησίες στα μεσαιωνικά χωριά που χτυπούν πένθιμα, το κάψιμο του Ιούδα στις μικρές ενορίες, η αγορά της Απλωταριάς γεμάτη από κόσμο, οι μυρωδιές από τα πασχαλινά τσουρέκια και ένα σωρό ακόμα ομορφιές..
Πάμε να τα δούμε όλα αναλυτικά, καθώς και μερικές ακόμα χρήσιμες πληροφορίες για το Πάσχα στη Χίο.
Τα έθιμα της Χίου το Πάσχα
Ολόκληρη η Μεγάλη Εβδομάδα στη Χίο είναι μια βαθιά πνευματική εμπειρία, εμπνευσμένη από τη θρησκεία και την τοπική παράδοση. Ακολουθούν χρήσιμες συμβουλές για όσους θέλουν να συμμετέχουν στις θρησκευτικές λειτουργίες.
Τη Μεγάλη Παρασκευή πραγματοποιείται ο επιτάφιος σε όλες τις ενορίες της πόλης και των χωριών. Αν βρίσκεστε στη Χώρα, μπορείτε να πάτε στην Μητρόπολη και να ακολουθήσετε τον Επιτάφιο που περνάει από κεντρικά σημεία της πόλης, συνοδευόμενη από τη Φιλαρμονική Χίου. Ο Επιτάφιος καταλήγει στην Κεντρική Πλατεία (Βουνακίου), όπως και επιτάφιοι από άλλες ενορίες και ψάλλουν όλοι μαζί τα Εγκώμια.
Αν θέλετε μία πιο ήσυχη και κατανυκτική εμπειρία, μπορείτε να ακολουθήσετε τον Επιτάφιο στα χωριά της νότιας Χίου, όπως τα Μεστά και το Πυργί. Εκεί οι Επιτάφιοι διασχίζουν τα στενά δρομάκια των μεσαιωνικών χωριών ενώ οι πιστοί κρατούν κεριά και φαναράκια.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, στην πρώτη Ανάσταση, αξίζει να βρεθείτε σε κάποιο ναό και να απολαύσετε το έθιμο που οι πιστοί χτυπούν τα στασίδια την ώρα που οι ιερείς αναγγέλλουν την Ανάσταση του Ιησού. Εξαιρετικά δημοφιλής είναι η Ανάσταση στον Ιερό Ναό της Παναγίας Ευαγγελίστριας, που βρίσκεται κοντά στην πόλη της Χίου.
Για το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου υπάρχουν δύο επιλογές. Είτε θα παρακολουθήσετε τη λειτουργία σε κάποιο ναό είτε θα απολαύσετε το έθιμο του Ρουκετοπόλεμου. Αν πάτε σε εκκλησία, ειδικά σε χωριό, θα δείτε τη μεγάλη φωτιά που ανάβουν οι ντόπιοι – τον λεγόμενο φανό – στην οποία καίνε τον Ιούδα.
Μόλις οι ιερείς ψάλλουν το Χριστός Ανέστη, ξεκινούν τα βεγγαλικά και οι κροτίδες – τα μπομπάκια όπως λένε οι Χιώτες. Ταυτόχρονα χτυπούν χαρμόσυνα οι καμπάνες στις εκκλησίες και οι πιστοί κρατώντας τις λαμπάδες με το Άγιο Φως, αγκαλιάζονται και εύχονται Χριστός Ανέστη και Αληθώς Ανέστη.
Ρουκετοπόλεμος στον Βροντάδο
Ο Ρουκετοπόλεμος είναι ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην εποχή της τουρκοκρατίας και πραγματοποιείται στον Βροντάδο της Χίου. Είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο και μάλιστα υπάρχουν πλήθη επισκεπτών που έρχονται από άλλες χώρες να θαυμάσουν το υπερθέαμα.
Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, οι δύο αντίπαλες ενορίες του Βροντάδου – Άγιος Μάρκος και Παναγία Ερυθιανή – επιδίδονται σε έναν «πόλεμο» πυροτεχνημάτων. Αυτοσχέδιες ρουκέτες εκτοξεύονται από τις δύο ενορίες, στοχεύοντας η μία το καμπαναριό της άλλης. Νικήτρια είναι η ενορία που έχει πετύχει περισσότερες φορές το καμπαναριό της άλλης.
Οι ρίψεις ξεκινούν λίγο πριν τις 12 τα μεσάνυχτα αλλά κορυφώνονται μόλις σημάνει 12 και οι ιερείς των εκκλησιών ψάλλουν το Χριστός Ανέστη. Οι ρουκέτες γεμίζουν τον ουρανό, δημιουργώντας ένα υπερθέαμα.
Για να απολαύσετε τον Ρουκετοπόλεμο θα πρέπει να πάτε σε ασφαλές σημείο και αρκετά νωρίς, καθώς απαγορεύεται η διέλευση από τους ενδιάμεσους δρόμους κατά τη διάρκεια των ρίψεων. Ασφαλή σημεία είναι οι στροφές του Αίπους και η εκκλησία του Αγίου Μακαρίου. Αν είστε αρκετά γενναίοι, μπορείτε να πάτε στα σημεία που στήνονται τα συνεργεία, τα οποία για να τα βρείτε θα πρέπει να ρωτήσετε κάποιον ντόπιο.
Πασχαλινά φαγητά και γεύσεις Χίου
Στη Χίο το Πάσχα μπορείτε να γευτείτε μοναδικές γεύσεις και νοστιμιές. Από γλυκά.. τα πασχαλινά κουλουράκια και τα τσουρέκια πρωταγωνιστούν σε κάθε σπίτι και ζαχαροπλαστείο, ενώ τα μασουράκια είναι το must γλυκό που πρέπει να δοκιμάσετε στη Χίο, όποια εποχή κι αν πάτε.
Αν νηστεύετε κάντε μια βόλτα από τις παραθαλάσσιες ψαροταβέρνες του νησιού – στο Νόστο στη Λαγκάδα, στο Παντουκειός στο ομώνυμο χωριό ή στη Δροσιά (Δάφνη) στον Καταρράκτη – για να απολαύσετε ψάρια και θαλασσινά.
Αν σας αρέσουν οι διαφορετικές και πειραγμένες γεύσεις, σας προτείνω το εστιατόριο Βραδύπους, που βρίσκεται σε έναν υπέροχο χώρο εντός του Κάστρου.
Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την Ανάσταση, θα γευτείτε τη γνωστή μαγειρίτσα. Το δείπνο συνοδεύουν διάφορα ορεκτικά και φυσικά τα κόκκινα αβγά.
Την Κυριακή του Πάσχα συνηθίζεται το σούβλισμα αρνιού ή κατσικιού. Οι ντόπιοι μαζεύονται οικογενειακώς ή σε παρέες σε αυλές σπιτιών, ψήνουν, τρώνε και πίνουν, ενώ δεν λείπουν οι χοροί και τα τραγούδια.
Αν δεν γνωρίζετε κάποιον ντόπιο, φροντίστε να κλείσετε τραπέζι σε κάποια ταβέρνα. Το φαγητό θα είναι σίγουρα καλό και πιθανόν να υπάρχει και ζωντανή μουσική! Μερικές ιδέες: Μπαχάρι, Απόμερο, στου Γιώργου.
Τι να δείτε και τι να κάνετε στη Χίο
Όχι επειδή είναι το μέρος που γεννήθηκα και μεγάλωσα, αλλά η Χίος είναι ένα πανέμορφο νησί και έχει τόσα όμορφα πράγματα να δει κανείς, ειδικά την περίοδο του Πάσχα που συνήθως ο καιρός είναι καλός. Ας δούμε μερικά από αυτά.
Πόλη - Κάμπος
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε μόλις φτάσετε στη Χίο είναι να εξερευνήσετε τη Χώρα, δηλαδή την πόλη της. Περπατήστε στο λιμάνι, την Απλωταριά (η πεζοδρομημένη αγορά) και τα στενά της, επισκεφθείτε την Κεντρική Πλατεία Βουνακίου, τον Δημοτικό Κήπο και καταλήξτε στο Κάστρο.
Το Κάστρο της Χίου είναι κατοικημένο και φιλοξενεί παλιά ανακαινισμένα και νεόκτιστα κτίρια. Η κύρια είσοδος ή αλλιώς Πόρτα Maggiore βρίσκεται στην οδό Κένεντυ. Εντός του Κάστρου θα βρείτε το Παλατάκι του Ιουστινιάνη, ένα Οθωμανικό Κοιμητήριο, την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Φρουρίου και ένα Οθωμανικό Λουτρό. Μπορείτε εύκολα να προσεγγίσετε το βορειοανατολικό τείχος και να θαυμάσετε τη θέα προς τα τουρκικά παράλια.
Μην παραλείψετε τον Κάμπο της Χίου, την περιοχή με τα πέτρινα αρχοντικά και τα περιβόλια. Αν έχετε χρόνο, κάντε μια στάση στο Περιβόλι, Πρόκειται για ένα καφέ-μουσείο που στεγάζεται σε ένα περιβόλι με κήπο και ένα ανακαινισμένο αρχοντικό.
Μαστιχοχώρια
Αξίζει να αφιερώσετε μία ολόκληρη μέρα στα Μαστιχοχώρια, δηλαδή στα χωριά που παράγεται η μαστίχα.
Ξεκινήστε από το Μουσείο Μαστίχας, που βρίσκεται λίγο πριν το Πυργί. Θα μάθετε όλη την ιστορία της μαστίχας και της μαστιχοπαραγωγής, θα δείτε παλιά μηχανήματα, εκθέματα από τον πρώτο συνεταιρισμό, μαστιχόδεντρα, ακατέργαστη μαστίχα και άλλα ενδιαφέροντα εκθέματα.
Πάρτε το δρόμο για το Πυργί. Χαθείτε στα στενά δρομάκια να θαυμάσετε τα ξυστά, μία τεχνοτροπία με ασπρόμαυρα γεωμετρικά σχέδια που κοσμούν τις προσόψεις των κτιρίων. Κάντε μια βόλτα και από το επίνειο του χωριού, τον Εμπορειό και την παραλία Μαύρα Βόλια.
Επόμενη στάση το χωριό Ολύμποι, ένα μεσαιωνικό χωριό που εκτός από τα μαστιχόδεντρα, φημίζεται και για το Σπήλαιο των Ολύμπων (ή Συκιάς), που φτάνει τα 52 μέτρα σε μέγιστο βάθος.
Σειρά έχουν τα Μεστά, το πιο δημοφιλές χωριό από όλα τα Μαστιχοχώρια. Ένας παραδοσιακός οικισμός, χτισμένος με τέτοιο τρόπο που λειτουργούσε σαν οχυρό στους περασμένους αιώνες. Επισκεφθείτε την κεντρική εκκλησία των Ταξιαρχών και τον Παλιό Ταξιάρχη και πιείτε ένα καφεδάκι στην πλατεία του χωριού.
Επιστρέψτε περνώντας από τον δρόμο που περνάει από το Λιμένα των Μεστών και τα χωριά Ελάτα και Βέσσα.
Νέα Μονή - Ανάβατος
Η επόμενη εκδρομή που πρέπει να κάνετε είναι προς τα βόρεια του νησιού. Ξεκινήστε από τη Νέα Μονή, ένα μοναστήρι του 11ου αιώνα που ανήκει στην παγκόσμια κληρονομιά της UNESCO και φιλοξενεί βυζαντινά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες.
Συνεχίστε προς τον Ανάβατο, έναν μεσαιωνικό οικισμό που είναι χτισμένος αμφιθεατρικά πάνω σε έναν λόφο. Τα σπίτια είναι σχεδόν καμουφλαρισμένα και από μακριά δεν ξεχωρίζουν από τους βράχους. Ο κύριος οικισμός έχει εγκαταλειφθεί – μένουν ελάχιστοι κάτοικοι στο κάτω μέρος – αλλά είναι επισκέψιμος.
Διαμονή στη Χίο το Πάσχα
Το πρώτο πράγμα που θα σας πρότεινα για τη διαμονή στη Χίο είναι να κλείσετε όσο πιο νωρίς γίνεται και το επόμενο, να δείτε σε ποια περιοχή θα μείνετε. Αν ρωτάτε τη γνώμη μου, θα σας πρότεινα:
- Τη Χώρα αν θέλετε να είστε στο κέντρο των πραγμάτων και να βγαίνετε τα βράδια – εξαιρετική επιλογή το Agora Residence που βρίσκεται πάνω στην αγορά.
- Τον Κάμπο αν θέλετε να μένετε σε ένα όμορφο μέρος αλλά κοντά στην πόλη – το Αρχοντικό Ρίζικο είναι το ιδανικό για απολαύσετε την παραδοσιακή εμπειρία του Κάμπου.
- Τον Βροντάδο αν θέλετε να έχετε εύκολη πρόσβαση στον Ρουκετοπόλεμο – το Pearl Bay Hotel Apartments είναι ένα ξενοδοχείο που θα καλύψει πλήρως τις ανάγκες σας.
Ο αναλυτικός οδηγός «Πού να μείνω στη Χίο» θα σας δώσει περισσότερες πληροφορίες και προτάσεις ξενοδοχείων.
Πώς να φτάσετε στη Χίο
Για να φτάσετε στη Χίο θα πρέπει να πάρετε πλοίο ή αεροπλάνο. Από τον Πειραιά αναχωρούν σχεδόν καθημερινά πλοία για το λιμάνι της Χίου. Το ταξίδι διαρκεί περίπου 8-9 ώρες – αν είστε από αυτούς που κοιμάστε εύκολα, δεν θα το καταλάβετε. Βρείτε τα δρομολόγια και τα διαθέσιμα εισιτήρια εδώ.
Αν θέλετε να γλιτώσετε την οποιαδήποτε ταλαιπωρία, θα πρέπει να πάρετε μία από τις καθημερινές πτήσεις που πραγματοποιούνται από την Aegean και τη Sky Express, από Αθήνα και Θεσσαλονίκη για τη Χίο.
Πώς να μετακινηθείτε στη Χίο
Ο καλύτερος τρόπος για τις μετακινήσεις σας στη Χίο είναι το αυτοκίνητο. Δυστυχώς οι συγκοινωνίες δεν είναι συχνές και βολικές και για να απολαύσετε τις διακοπές σας θα πρέπει να έχετε αυτοκίνητο. Οπότε, είτε θα πρέπει να μεταφέρετε το δικό σας με το πλοίο είτε θα πρέπει να νοικιάσετε, κάτι για το οποίο θα πρέπει να φροντίσετε να κλείσετε εγκαίρως – ρίξτε μια ματιά εδώ!
Φωτογραφίες: Pexels, Depositphotos, Μαρία Καραμιχάλη
Διαβάστε επίσης: 7 μέρες στην Χίο – Τι να κάνω, τι να δω και τι να αποφύγω
