Η λίμνη Γκάρντα (Lago di Garda ή Benaco) έχει μήκος 56 χιλιόμετρα, πλάτος που κυμαίνεται ανάμεσα σε 3-18 χιλιόμετρα, μέγιστο βάθος τα 346 μέτρα και έκταση 370 τ.χλμ. Βρίσκεται στο Βορρά της Ιταλίας, μεταξύ των πόλεων Μπρέσια και Βερόνα, και μοιράζεται ανάμεσα στις επαρχίες της Λομβαρδίας στα νότια και νοτιοδυτικά, του Βένετο στα ανατολικά και νοτιοανατολικά και του Τρεντίνο στα βόρεια.
Το όνομά της, σύμφωνα με ντοκουμέντα του 8ου αιώνα, προέρχεται από τη γερμανική λέξη warda που σημαίνει «τόπος παρατήρησης» ή «τόπος ασφάλειας».
Ολόκληρη η αλπική περιοχή της Γκάρντα διαμορφώθηκε από τους παλαιολιθικούς παγετώνες κατά την τελευταία παγετώνεια περίοδο της γης, γύρω στα 12.000 χρόνια από σήμερα. Η λίμνη, με το μακρόστενο σχήμα της, φτάνει από τους απότομους πρόποδες των Άλπεων στα βόρεια μέχρι το βόρειο άκρο της κοιλάδας του Πάδου στα νότια. Έτσι, οι βόρειες ακτές περιβάλλονται από τους απόκρημνους βράχους του βουνού Baldo, ενώ στα νότια σχηματίζονται παραλίες που πλαισιώνονται από χαμηλούς λόφους.
Η λίμνη διατηρεί ένα ήπιο κλίμα όλο το χρόνο που ευνοεί την ανάπτυξη κάποιων ανθεκτικών μεσογειακών φυτών, όπως η ελιά, ο πεύκος, το μεσογειακό κυπαρίσσι, διάφορα είδη φοινίκων αλλά και κάποια εσπεριδοειδή, όπως λεμονιές και μανταρινιές, ιδιαίτερα ασυνήθιστο για τέτοιο γεωγραφικό πλάτος (46ο βόρειο).
Το κλίμα επηρεάζεται και από τους ανέμους που προκαλούνται από την υψομετρική διαφορά και πνέουν με περιοδική συχνότητα, από βορρά προς νότο το πρωί και αντίστροφα το απόγευμα.
Οι αρχαιότερες ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή της λίμνης Γκάρντα χρονολογούνται ήδη στην Παλαιολιθική εποχή, ωστόσο τα περισσότερα ευρήματα προέρχονται από την εποχή του Χαλκού. Γνωρίζουμε σήμερα ότι πολυάριθμοι οικισμοί με σπίτια χτισμένα πάνω σε πασσάλους υπήρχαν στις ακτές και στην ευρύτερη ενδοχώρα της λίμνης και εγκαταλείφθηκαν κατά την εποχή του σιδήρου.
Κατά τους επόμενους αιώνες η περιοχή κατοικήθηκε από διάφορες φυλές και τον 3ο αιώνα π.Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Οι Ρωμαίοι άφησαν πίσω τους πολλά δείγματα της παρουσίας τους, όπως δρόμους, επαύλεις και νεκροπόλεις.
Στις αρχές του Μεσαίωνα η περιοχή της Γκάρντα κατοικήθηκε από τους Λομβαρδούς, ενώ κατά τον 13ο αιώνα περιήλθε στην εξουσία της οικογένειας Ντέλλα Σκάλα ή Σκαλιγκέρι, με καταγωγή από τη Βερόνα. Μέλη της οικογένειας έχτισαν πολυάριθμες αμυντικές κατασκευές σε διάφορα σημεία, όπως κάστρα, πύργους και οχυρωματικά τείχη, αλλά και λιμενικές εγκαταστάσεις. Αργότερα η λίμνη έγινε πεδίο μαχών ανάμεσα στη Βενετία και τον Γερμανό Αυτοκράτορα που διεκδικούσαν αμφότεροι τον έλεγχο της περιοχής. Κατά τους πολέμους του Ναπολέοντα αρχικά επικράτησαν οι Γάλλοι και μετά την ήττα τους τα εδάφη της Γκάρντα πέρασαν στον έλεγχο των Αυστριακών.
Κατά τον πόλεμο της Ιταλικής Ανεξαρτησίας στα εδάφη πέριξ της λίμνης έγιναν αρκετές μάχες ανάμεσα σε Ιταλούς και Αυστριακούς, με αποτέλεσμα να περάσουν στον έλεγχο του ιταλικού κράτους, εκτός από το βόρειο τμήμα που παρέμεινε αυστριακό. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η λίμνη έγινε και πάλι θέατρο σφοδρών μαχών ανάμεσα σε Ιταλούς και Αυστριακούς και πολλές από τις παραλίμνιες πόλεις βομβαρδίστηκαν.
Μεσούντος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου τον Σεπτέμβριο του 1943 η περιοχή της Γκάρντα έγινε έδρα του φασιστικού καθεστώτος της «Ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας» του Μουσολίνι, όπου εγκαταστάθηκε και η γερμανική διοίκηση. Κατά το τέλος του πολέμου ο ουρανός πάνω από τη λίμνη Γκάρντα ήταν πεδίο των τελευταίων μαχών μεταξύ αγγλοαμερικανικών και ιταλογερμανικών μαχητικών αεροπλάνων.
Isola del Garda
Στο εσωτερικό της λίμνης υπάρχουν αρκετά νησάκια, το μεγαλύτερο από τα οποία είναι η Isola del Garda, ένας μικρός τόπος με πλούσια ιστορία. Χρησιμοποιήθηκε από τους Ρωμαίους ως τόπος ταφής και λατρείας, αλλά και ως καταφύγιο από πειρατές που δρούσαν στη λίμνη. Γύρω στο 1220 πέρασε από εδώ ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης και λίγο αργότερα Φραγκισκανοί μοναχοί ίδρυσαν ερημητήρια στις σπηλιές και τους βράχους του νησιού.
Τον επόμενο αιώνα το νησί επισκέφτηκε ο διάσημος ποιητής Δάντης Αλιγκέρι και μάλιστα το ανέφερε στη Θεία Κωμωδία του. Αργότερα λειτούργησε μοναστήρι Φραγκισκανών, ενώ από τον 19ο αιώνα το νησί πέρασε σε ιδιωτικά χέρια. Ο ιδιοκτήτης του κόμης Λουίτζι Λέτσι από την Μπρέσια μετέτρεψε το κτήριο του μοναστηριού σε βίλα σε νεογοτθικό βενετσιάνικο στυλ. Σήμερα ιδιοκτήτρια του νησιού είναι η λαίδη Σαρλότ Καβάτσα που ζει εκεί με την οικογένειά της, ενώ από το 2002 είναι προσβάσιμο σε επισκέπτες.
Οι οικισμοί της λίμνης
Η λίμνη Γκάρντα είναι ένας από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς της βόρειας Ιταλίας, καθώς συνδυάζει τοπία μοναδικής ομορφιάς και σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος, όπως ρωμαϊκά ερείπια, καλοδιατηρημένα κάστρα και μέρη που συνδέονται με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αξίζει να αναφέρουμε κάποιους από τους ομορφότερους οικισμούς της λίμνης:
1. Riva del Garda: μια ιστορική πόλη στις βόρειες ακτές της λίμνης που συνδυάζει τη μεσαιωνική αρχιτεκτονική και μια προκυμαία μοναδικής ομορφιάς. Στο μεσαιωνικό κάστρο Rocca del Riva που χτίστηκε τον 12ο αιώνα και αναμορφώθηκε αργότερα από τους Σκαλιγκέρι στεγάζεται σήμερα το δημοτικό μουσείο.
2. Sirmione: μια γραφικότατη μικρή πόλη στις νότιες όχθες της λίμνης πάνω σε μια χερσόνησο, η οποία χωρίζεται με τάφρο από την απέναντι ακτή. Η πόλη διαθέτει ένα κάστρο που χτίστηκε επίσης από τους Σκαλιγκέρι τον 13ο αιώνα και σήμερα είναι υπέροχα ανακαινισμένο. Στο άκρο της χερσονήσου του Sirmione βρίσκεται το Grotte di Catullo, τα ερείπια μιας ρωμαϊκής βίλας του 1ου αιώνα π.Χ. που συνδέεται με τον Ρωμαίο ποιητή Κάτουλλο που έζησε εδώ.
3. Malcesine: άλλη μια κουκλίστικη κωμόπολη στις ανατολικές ακτές, στο ψηλότερο σημείο της οποίας δεσπόζει το Castello Scaligero, άλλο ένα κάστρο που χτίστηκε τον 13ο αιώνα από τη γνωστή οικογένεια της Βερόνας.
4. Arco: μια όμορφη κωμόπολη στην κατάφυτη κοιλάδα του ποταμού Σάρκα. Σε έναν ψηλό, απόκρημνο βράχο πάνω από την πόλη δεσπόζει το Castello di Arco, ένα εντυπωσιακό μεσαιωνικό κάστρο που αναστηλώθηκε πρόσφατα. Στο εσωτερικό του αποκαλύφθηκαν τοιχογραφίες με ευγενείς κυρίες και γενναίους ιππότες σε σκηνές από την αυλική ζωή.
5. Limone sul Garda: παρά τις φημισμένες καλλιέργειες λεμονιών, η κωμόπολη φαίνεται ότι έλαβε το όνομά της από το λατινικό limen ή limes που σημαίνει σύνορο, καθώς βρισκόταν στα σύνορα με την επαρχία του Τρέντο. Είναι σφηνωμένη ανάμεσα στις δυτικές όχθες της λίμνης και τους απότομους βράχους, γι’ αυτό και μέχρι πρόσφατα ήταν προσβάσιμη μόνο με πλοίο ή μέσα από τα βουνά. Σήμερα, ωστόσο, είναι ένα από τα πιο φημισμένα τουριστικά θέρετρα της Γκάρντα.
6. Salò: η γραφική κωμόπολη στις δυτικές ακτές της Γκάρντα υπήρξε η έδρα της «Ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας» ή «Δημοκρατίας του Σαλό», του κράτους-μαριονέτα των Γερμανών που ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1943 από τον Μουσολίνι.
7. Desenzano del Garda: ακόμα μια μικρή πόλη στις νοτιοδυτικές ακτές με ιδιαίτερα αξιοθέατα, όπως η Villa Romana, μια ρωμαϊκή βίλα με εντυπωσιακά ψηφιδωτά δάπεδα, και ο αρχαιολογικός χώρος Lavagnone που ανήκει σε μια σειρά προϊστορικών οικισμών σε περιοχές των Άλπεων και έχουν εγγραφεί στη λίστα πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Bonus Fact
Ο Salmo carpio, γνωστός επίσης ως κυπρίνος της Γκάρντα, είναι ένα σπάνιο είδος σολομού που ενδημεί στη λίμνη. Έχει εισαχθεί σε πολλές άλλες λίμνες στην Ιταλία και αλλού αλλά χωρίς επιτυχία. Ο πληθυσμός του στη Γκάρντα μειώνεται σταθερά και θεωρείται ότι κινδυνεύει σοβαρά, κυρίως λόγω της υπεραλίευσης, της ρύπανσης και πιθανώς του ανταγωνισμού από εισαγόμενα είδη.
Πηγές: Wikipedia, Britannica, Planetware, Lago di Garda
Διαβάστε στη συνέχεια:
Μία Απάντηση
Ωραία παρουσίαση, με βάση την ιστορία , όπως με ενδιαφέρει. Ευχαριστώ