Περιεχόμενα
Το Βασίλειο του Αξούμ
Το Βασίλειο είχε εγκατασταθεί στη σύγχρονη Ερυθραία και Αιθιοπία. Απέκτησε πλούτη και ισχύ καταφέρνοντας ουσιαστικά να ελέγξουν το εμπόριο μέσω της Ερυθράς Θάλασσας.
Κυρίως είχαν ελέγξει την αγορά του χρυσού και του ελεφαντόδοντου που θεωρούνταν η μεγαλύτερη αγορά στην βορειοανατολική Αφρική.
Τον τέταρτο αιώνα μ.Χ. το Βασίλειο έγινε τόσο ισχυρό που κατέκτησε το Κους και μάλιστα έκαψε την πρωτεύουσα Μερόη.
Το 330 μ.Χ. το Βασίλειο ασπάστηκε τον Χριστιανισμό. Έγινε ένα από τα πρώτα χριστιανικά κράτη και μάλιστα απέκτησε στενούς δεσμούς με τη Βυζαντινή Αίγυπτο. Σύμφωνα μάλιστα με την Αιθιοπική ορθόδοξη Εκκλησία, η Κιβωτός της Διαθήκης πέρασε στα χέρια του Μενελίκ Α΄ (γιος του Σολομώντα και της Βασίλισσας του Σαβά), στο Αξούμ .
Έμεινε στην ιστορία για την περίφημη αρχιτεκτονική του και τους οβελίσκους του.
Περίπου τον έβδομο και όγδοο αιώνα η επιρροή της νότιας κυρίως Αραβίας αποτέλεσε πρόκληση για το Βασίλειο. Ακόμα η ξήρανση των γόνιμων εδαφών και το κλείσιμο εμπορικών οδών της Μέσης Ανατολής οδήγησε στην παρακμή του άλλοτε πανίσχυρου Βασίλειου του Αξούμ.
Η Αυτοκρατορία του Μάλι
Τις απαρχές της αυτοκρατορίας τις εντοπίζουμε στην εξέγερση του Σουντιάτα Κεϊτά. Ο γνωστός και ως Βασιλιάς Λέοντας, ανέτρεψε το 1230 τους Σούσα και ίδρυσε το νέο ανεξάρτητο κράτος στη Δυτική Αφρική.
Η ζωή του και οι πράξεις του έχουν πάρει θρυλικές διαστάσεις ήταν πάνω από όλα όμως ένας στρατιωτικός ηγέτης με τεράστια ευφυΐα.
Είχε υπό τον έλεγχο του όλα τα εδάφη που ήταν πλούσια σε χρυσό και ένωσε τις κοινότητες των Μαλινκέ. Το εμπόριο χρυσό και αλατιού ήταν ο κύριος λόγος που η Αυτοκρατορία έγινε ο εμπορικός κόμβος ολόκληρης της περιοχής.
Το 1307 πήρε τα ηνία της Αυτοκρατορίας ο Μάνσα Μούσα. Κατάφερε να διπλασιάσει την έκταση της και ήταν πολύ σημαντική και η πολιτισμική του συνεισφορά. Έγινε ευρύτερα γνωστός όταν έδωσε μπόλικο χρυσάφι κατά το προσκύνημα του στη Μέκκα το 1324 καθώς και όταν ίδρυσε θρησκευτικά κέντρα μάθησης και σχολεία.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Αν είστε απ’ αυτούς που σας γοήτευαν οι γεωγραφικοί πονοκέφαλοι, είτε από εκείνους που δεν εκτίμησαν τη Γεωγραφία ποτέ όσο της άξιζε, τότε θα λατρέψετε το βιβλίο Γεωγραφία για εντελώς Αγεωγραφήτους. Θα το βρείτε εδώ!
Το καραβάνι των ακολούθων του ήταν ατελείωτο και μάλιστα στην στάση που έκανε στο Κάιρο ξόδεψε τόσο χρυσό που οδήγησε σε αύξηση του πληθωρισμού. Η Αίγυπτος θα έκανε χρόνια να ανακάμψει από την νομισματική κρίση που άφησε πίσω του ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους όλων των εποχών.
Τα εδάφη της Αυτοκρατορίας βρίσκονταν στις σημερινές χώρες της Σενεγάλης, Μαυριτανίας, Γκάμπια Γουινέα, Μπουρκίνα Φάσο, Νίγηρα, Νιγηρία, Μάλι και Τσαντ.
Μετά τον θάνατο του Μάνσα Μούσα, οι εσωτερικές διαμάχες αλλά κι η ανικανότητα των μετέπειτα ηγετών έφεραν την παρακμή της Αυτοκρατορίας.
Διαβάστε το εκτενές αφιέρωμα στον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο.
Το Βασίλειο του Κους
Ήταν ένα βασίλειο που προήλθε από τη Νουβία μια περιοχή που βρισκόταν κατά μήκος της κοιλάδας του Νείλου, στο σύγχρονο Σουδάν και στη νότια Αίγυπτο. Η ανεξάρτητη μοναρχία του Κους άρχισε να αναπτύσσεται, όταν το αντίπαλος δέος η Αίγυπτος, τον 11ο αιώνα π.χ. άρχισε να χάνει τη ισχύ της.
Τα ορυχεία χρυσού και σμαραγδιών αλλά και η στρατηγική του θέση ακριβώς δίπλα στις εμπορικές οδού έδωσε στο Βασίλειο επιρροή και πλούτο.
Επιτέθηκε στην Αίγυπτο και υπό την ηγεσία του Κάστα και του γιου του την κατέκτησε και μάλιστα οι Κουσίτες Βασιλείς αποτέλεσαν τους Φαράω της 25ης Δυναστείας. Κυβέρνησαν για περίπου έναν αιώνα και διατήρησαν την ταυτότητα τους.
Η επιρροή των Ασσυρίων και η διαμάχη τους με το Βασίλειο του Κους, είχε ως αποτέλεσμα να φύγουν οι τελευταίοι από την Αίγυπτο το 656 π.Χ.. Κατάφεραν κα άντεξαν άλλα 700 χρόνια. Το 350 μ.Χ. κατακτήθηκαν από το Βασίλειο του Αξούμ.
Αποτελεί μια από τις δέκα πιο μακροχρόνιες αυτοκρατορίες της ιστορίας.
Η Αυτοκρατορία του Μουτάπα
Στην αρχή αποτελούσε το Βασίλειο της Ζιμπάμπουε. Η έλλειψη τροφής ανάγκασε τον πρίγκηπα Νιατσίμπα Μουτότα να αναζητήσει άλλους πόρους. Κατέκτησε ένα μέρος της κοιλάδας του Ζαμβέζη και ίδρυσε την καινούργια αυτοκρατορία του Μουτάπα.
Περίπου 300 χιλιόμετρα βορειότερα από τον τόπο που ξεκίνησαν, ο Μουτότα και ο γιος του επέκτειναν την Αυτοκρατορία στη κοιλάδα του Ζαμβέζη αλλά και σε εδάφη χώρων που σήμερα βρίσκονται η Ζάμπια, Ζιμπάμπουε και Άγκολα και μέρος της Μοζαμβίκης.
Στον Ματόπε θα απονεμηθεί ο τίτλος του του Κυρίου της λεηλατημένης γης. Βέβαια επέβαλε και πολλούς φόρους ενώ μέσω του εμπορίου έφερε προϊόντα από τη Κίνα και την Ινδία που αποδείχθηκαν εξαιρετικά κερδοφόρα.
Οι πολίτες της Αυτοκρατορίας είχαν σαν απασχόληση και την παραγωγή υφασμάτων. Ο Βασιλιάς συνήθιζε να μένει σε ένα κλειστό συγκρότημα κτιρίων και είχε ξεχωριστό κτίριο για την Βασίλισσα και ξεχωριστό συγκρότημα κτιρίων για τους συνοδούς.
Περίπου στα μέσα του 14 ου αιώνα η αυτοκρατορία άρχισε την σταδιακή παρακμή της κυρίως λόγω της εισβολής της Πορτογαλίας στη περιοχή. Το 1629 η Πορτογαλία, εκθρόνισε τον Βασιλιά και επέβαλε το δικό της καθεστώς.
Το Χαλιφάτο των Αλμοάδων
Η Βερβερική συνομοσπονδία πρωτοεμφανίστηκε το 1121. Με ηγέτη τον Ιμπν Τουμάρτ, αναζητούσαν την ηθική αναμόρφωση των κυρίαρχων Αλμοραβιδών. Είχαν υπό τον έλεγχο τους μέρος της Βόρειας Αφρικής αλλά και της Ισλαμικής Ισπανίας.
Προσπάθησε με τη βοήθεια των βερβερικών φυλών, να ενώσει όλη τη περιοχή έχοντας ως βάση τις αυστηρές θρησκευτικές αρχές.
Κατέκτησαν τη περιοχή το 1147 και κατέλαβαν το Μαρακές, που αποτέλεσε τη νέα πρωτεύουσα του χαλιφάτου των Αλμοάδων. Έπειτα το χαλιφάτο κατέλαβε τη Σεβίλλη και ολόκληρη τη Ισλαμική Ισπανία. Διέθετε πλέον λιμάνια στις ακτές του Ατλαντικού και της Μεσογείου.
Απέκτησαν πλούτη και επένδυσαν πολλά από αυτά στις τέχνες και στην αρχιτεκτονική. Με καλά οχυρωμένες τις πόλεις, στο Χαλιφάτο δέσποζαν οι εντυπωσιακοί ναοί και οι κήποι.
Τα επόμενα χρόνια, οι επαναστάσεις από τα Ανατολικά αλλά και η άνοδος του Χριστιανισμού, έφεραν το Χαλιφάτο σε δύσκολη θέση. Η κομβική ήττα στη μάχη του Λας Νάβας δε Τολόσα το 1212 οδήγησε σε αποχώρηση από τη Ισπανία. Κατακτήθηκε το 1269 από τους Μαρινίδες έχοντας χάσει τελείως την δύναμη του.
Bonus Fact: Η Αυτοκρατορία των Ζουλού
Η Αυτοκρατορία των Ζουλού και ο αρχηγός της ο διάσημος Σάκα άφησαν το στίγμα τους στην Παγκόσμια Ιστορία. Η Αυτοκρατορία είχε έκταση κατά μήκος της ακτής του Ινδικού Ωκεανού από τον ποταμό Tugela στα νότια έως τον ποταμό Pongola στα βόρεια.
Ο Σάκα ήταν αρχηγός των Ζουλού από το 1816 ως το 1828 και ο ιδρυτής της Αυτοκρατορίας.
Σε λιγότερο από 10 χρόνια συγκρότησε μια πολεμική δύναμη. Όταν έγινε 23 ετών, κλήθηκε από τον Ντινγκισουάγιο, αρχηγό των Μπέτουα να προσφέρει τις πολεμικές του υπηρεσίες και για περίπου έξι χρόνια είχε δείξει εξαιρετικές ικανότητες.
Το 1816, ο Ντινγκισουάγιο τον έστειλε να αναλάβει την αρχηγία των Ζουλού, που ήταν εκείνη την εποχή γύρω στα 1.500 άτομα.
Ο Σάκα ξεκίνησε από την αναδιοργάνωση του στρατού. Άλλαξε τον οπλισμό τους με δόρατα που είχαν κοντή λαβή και μακριά λεπίδα. Το 1827 όταν πέθανε η μητέρα του μέσα στον παροξυσμό του, διέταξε τη δολοφονία 7.000 Ζουλού και για ένα χρόνο απαγόρευσε τη σπορά και την κατανάλωση γάλακτος.
Το 1828, ο Σάκα έστειλε στρατό νότια, σε μια αποστολή ως τα σύνορα της Αποικίας του Ακρωτηρίου. Επιστρέφοντας τα στρατεύματα τα έστειλε εκ νέου να εκστρατεύσουν βόρεια. Αυτό ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και τον Σεπτέμβριο της ίδια χρονιάς, δύο ετεροθαλείς αδελφοί του τον δολοφόνησαν.
