Η λίμνη Βαϊκάλη βρίσκεται στη νότια Σιβηρία, μεταξύ των επαρχιών του Ιρκούτσκ και της Μπουργατίας (ή Μπουρϊατίας), κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ. Δεν πρόκειται για μια συνηθισμένη λίμνη, καθώς κατέχει μερικά από τα πιο σημαντικά ρεκόρ: είναι η μεγαλύτερη σε όγκο νερού, βαθύτερη, καθαρότερη και παλαιότερη λίμνη στον κόσμο!
Περιέχει πάνω από 23.000 κυβικά χιλιόμετρα νερό, που αντιστοιχεί στο 22-23% του γλυκού νερού που υπάρχει στην επιφάνεια της γης. Το μέγιστο βάθος της, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, φτάνει τα 1.642 μέτρα, ενώ η ηλικία της αγγίζει τα 25-30 εκατομμύρια χρόνια. Η επιφάνειά της ανέρχεται σε 31.722 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ελαφρώς μεγαλύτερη από την έκταση του Βελγίου!
Στη λίμνη Βαϊκάλη καταλήγουν πάνω από 30 ποταμοί, ενώ τα νερά της τροφοδοτούν τον ποταμό Ανγκάρα (μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις λίμνης που λειτουργεί ως πηγή ποταμού). Στο εσωτερικό της υπάρχουν 27 νησιά, το μεγαλύτερο από τα οποία είναι το Ολχόν.
Το χειμώνα η λίμνη Βαϊκάλη παγώνει και σχηματίζει ένα στρώμα πάγους που φτάνει σε πάχος τα 2 μέτρα, ικανό να συγκρατήσει ένα όχημα βάρους 15 τόνων! Μέσα στο στρώμα του πάγου εγκλωβίζονται φυτά και ζώα, είναι μάλιστα τόσο διαυγές που κανείς μπορεί να διακρίνει αντικείμενα σε βάθος μέχρι και 40 μέτρων!
Συχνά στον πάγο σχηματίζονται ρωγμές που φτάνουν σε μήκος τα 30 χιλιόμετρα, ενώ ο κρότος από το σπάσιμο του πάγου ακούγεται σαν κεραυνός ή εκπυρσοκρότηση όπλου! Οι ρωγμές επιτρέπουν στα ψάρια να επιβιώσουν και να μην πεθάνουν από έλλειψη οξυγόνου.
Το λιμναίο οικοσύστημα της Βαϊκάλης είναι από τα πλουσιότερα του κόσμου και διαθέτει τεράστια βιοποικιλότητα. Δεν είναι τυχαίο που λέγεται και «Γκαλαπάγκος της Ρωσίας»! Στα νερά της ζει η φώκια της Βαϊκάλης (στα ρωσικά nerpa), ένα από τα τρία είδη φώκιας που ζουν αποκλειστικά στο γλυκό νερό, ενώ στις όχθες της διαβιούν πολλά είδη θηλαστικών, όπως καφέ αρκούδες, λύκοι, αλεπούδες, τάρανδοι, αγριόχοιροι, καθώς και πολλά είδη πτηνών. Γενικά η λίμνη συγκεντρώνει πάνω από 1.000 είδη φυτών και 2.500 είδη ζώων, με ποσοστό πάνω από 80% να είναι ενδημικά.
Στην ευρύτερη περιοχή της Βαϊκάλης κατοικούν οι Μπουριάτες, ένας αυτόχθων λαός μογγολικής καταγωγής που αριθμεί γύρω στις 500.000 ανθρώπους. Οι Μπουριάτες διατηρούν πολλά κοινά χαρακτηριστικά των μογγολικών φυλών, όπως η νομαδική κτηνοτροφική ζωή και η διαμονή σε γιούρτες (φορητές στρογγυλές σκηνές καλυμμένες με τσόχα ή δέρματα). Η παραδοσιακή τους θρησκεία είναι ο σαμανισμός, με έμφαση στη λατρεία της φύσης, αλλά η πλειοψηφία των Μπουριατών ακολουθούν τον Βουδισμό.
Λόγω των μοναδικών χαρακτηριστικών του οικοσυστήματος της Βαϊκάλης, η UNESCO την συμπεριέλαβε στον κατάλογο φυσικών μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς το 1996.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Με τον Υπερσιβηρικό Σιδηρόδρομο ως το τέλος του κόσμου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η μεγαλύτερη σε έκταση λίμνη γλυκού νερού
Πηγές: Wikipedia, Unesco, Lifo, SmithsonianMag