Η Αλάσκα είναι η Βορειοδυτικότερη και μεγαλύτερη σε έκταση Πολιτεία των ΗΠΑ (1.723.337 τετραγωνικά χιλιόμετρα), αλλά και μία από τις μικρότερες πληθυσμιακά (με 737.438 κατοίκους), ενώ παράλληλα είναι η πιο αραιοκατοικημένη. Πρωτεύουσά της είναι το Τζούνο, ενώ μεγαλύτερη και πιο γνωστή της πόλη το Άνκορατζ (με πληθυσμό περίπου 275.000 κατοίκους).
Οι πρώτοι κάτοικοι της Αλάσκα τοποθετούνται χρονικά γύρω στο 10.000 π.Χ. Την εποχή εκείνη, μία χερσαία φυσική «γέφυρα» επεκτάθηκε από την Σιβηρία μέχρι την Ανατολική Αλάσκα, ενώ διάφορες ομάδες μεταναστών που πέρασαν από τη μία άκρη στην άλλη, όπως οι Ινουίτ (σσ. στην γλώσσα τους Αλάσκα σημαίνει η γη που δεν είναι νησί) , παραμένουν στην περιοχή μέχρι και σήμερα.
Ήδη από το 1700, οι γηγενείς της Σιβηρίας ανέφεραν την ύπαρξη ενός τεράστιου εδάφους στα ανατολικά. Ο Τσάρος Πέτρος Α’ (ο Μέγας) της Ρωσίας ανέθεσε το 1728 αποστολή με επικεφαλής τον Δανό ναυτικό Vitus Bering (από αυτόν πήρε το όνομά του ο Βερίγγειος Πορθμός), η οποία απέτυχε να εντοπίσει την Βόρεια Αμερική λόγω ομίχλης.
Η «ανακάλυψη» έγινε το 1741, όταν κατάφεραν να δουν την κορυφή του Όρους Σεντ Ελίας, του δεύτερου μεγαλύτερου βουνού στην Αλάσκα, και έστειλαν άντρες στην ξηρά. Από τότε, ξεκίνησε το εμπόριο γούνας με την Ρωσία ανοίγοντας τον δρόμο για να αναπτυχθεί ένα πλούσιο εμπόριο γούνας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Ο πρώτος ευρωπαϊκός οικισμός ιδρύθηκε το 1784 από Ρώσους, η άφιξη των οποίων οδήγησε στο θάνατο πολλούς κάτοικους των Αλεούτιων Νήσων, είτε λόγω υπερβολικής δουλειάς στο κυνήγι γούνας, είτε από τις ασθένειες που έφεραν οι Ρώσοι. Αργότερα ιδρύθηκε η «Ρωσο-Αμερικάνικη Εταιρεία».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Λίμνη Βαϊκάλη: Η πιο βαθιά λίμνη στον κόσμο
Οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί έμποροι ήταν οι κύριοι ανταγωνιστές της εταιρείας. Το 1824 η Ρωσία συνήψε ξεχωριστές συνθήκες με τις ΗΠΑ και την Μεγάλη Βρετανία προκειμένου να επιλύσει τον οξύ ανταγωνισμό μεταξύ των δύο πλευρών, συνθήκες οι οποίες καθόριζαν τα εμπορικά όρια και τους εμπορικούς κανονισμούς. Η «Ρωσο-Αμερικάνικη Εταιρεία» κυβερνούσε την Αλάσκα μέχρι την αγορά της από τις ΗΠΑ το 1867.
Η αγορά της Αλάσκα από τις ΗΠΑ
Οι παράγοντες που οδήγησαν την Ρωσία να πουλήσει την Αλάσκα τις ΗΠΑ, ήταν κυρίως οι πολιτικές συνέπειες του Κριμαϊκού Πολέμου (1853-1856) και η εξαφάνιση σχεδόν της ενυδρίδας, άρα και του εμπορίου γούνας. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ William H. Seward ηγήθηκε της εν λόγω αγοράς το 1867. Μάλιστα, η διαδικασία είχε καθυστερήσει ήδη μια οκταετία λόγω του Εμφυλίου Πολέμου στην Αμερική.
Η επίσημη πρόταση του Seward ήταν 7,2 εκατ. δολάρια (2 σεντς το στρέμμα!) και στην αρχή κατηγορήθηκε πως αγόρασε μία παγωμένη και άγονη έκταση. Ο Τύπος επιτέθηκε σφοδρά στον Seward, θεωρώντας μεγάλο το ποσό που δαπανήθηκε, ωστόσο το Κογκρέσο τελικά επικύρωσε την συμφωνία της αγοράς μεταξύ του Seward και του Τσάρου Αλεξάνδρου Β’.
Γιατί η Ρωσία δεν πούλησε την Αλάσκα στον Καναδά; Ο Καναδάς, κατά την περίοδο εκείνη, αποτελούσε ακόμη μέρος της Μεγάλης Βρετανίας, με την οποία η Ρωσία είχε πολεμήσει στον Κριμαϊκό Πόλεμο και δεν ήθελε να της παραχωρήσει το έδαφος αυτό.
Ο χρόνος δικαίωσε τον William Seward και έδειξε πόσο λάθος είχαν ακόμη και οι πιο δύσπιστοι. Ήδη από το 1878, η κατασκευή ενός κονσερβοποιείου σολομού ήταν η αρχή αυτού που στη συνέχεια έγινε η μεγαλύτερη βιομηχανία σολομού παγκοσμίως. Από το 1880 και μετά, ξεκίνησε η περίφημη περίοδος του πυρετού του χρυσού. Στην Αλάσκα, όπως και στο Γιούκον του Καναδά, άρχισαν να συρρέουν χιλιάδες χρυσωρύχοι. Το 1912, το Κογκρέσο παραχώρησε και επίσημα στην Αλάσκα το καθεστώς εδαφικής επικράτειας, με εκλεγμένο νομοθετικό σώμα, και το Τζούνο έγινε η πρωτεύουσά της.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, η Αλάσκα όχι μόνο διέψευσε τους επικριτές που έκαναν λόγο για μια αποτυχημένη αγορά εκ μέρους των ΗΠΑ, αλλά απέδειξε ότι τα 7,2 εκατ. δολάρια ήταν τελικά ένα αστείο ποσό συγκριτικά με τον πλούτο της περιοχής σε χρυσό, κοιτάσματα πετρελαίου, ξυλεία, αλιεία και φυσικό αέριο.
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι ιαπωνικές δυνάμεις εισέβαλαν στις Αλεούτιες Νήσους και βομβάρδισαν το Dutch Harbor στην Ουναλάσκα. Ένα χρόνο αργότερα, ο αμερικανικός στρατός απελευθέρωσε τα νησιά, τα οποία αποτέλεσαν βάση του αμερικανικού ναυτικού και των πεζοναυτών της χώρας.
Στις 3 Ιανουαρίου 1959, η Αλάσκα εντάχθηκε στην ένωση και έγινε επίσημα η 49η Πολιτεία των ΗΠΑ (επί Προέδρου Ντουάιτ Αϊζενχάουερ).
Μπάροου και Γουίτιερ
Στην Αλάσκα βρίσκεται και η βορειότερη πόλη των ΗΠΑ, το Μπάροου. Πρόκειται για μία ιδιαίτερη περίπτωση πόλης, αφού αφενός δεν υπάρχει οδική πρόσβαση από ή προς αυτήν, ενώ αφετέρου οι κάτοικοι του Μπάροου είναι βυθισμένοι στο σκοτάδι για δύο μήνες κάθε χρόνο (από τα μέσα Νοεμβρίου έως τα μέσα Ιανουαρίου), ένα φαινόμενο που ονομάζεται «πολική νύχτα». Ένα αντίστοιχο φαινόμενο παρατηρείται και περί τα μέσα Μαΐου, όταν ο ήλιος ανατέλλει και δεν δύει για σχεδόν 80 ημέρες! Η πόλη αριθμεί σχεδόν 4.000 μόνιμους κατοίκους.
Από την άλλη, στο… περίεργο Γουίτιερ ζουν περίπου 270 κάτοικοι και η πρόσβαση στην πόλη γίνεται μόνο μέσω βάρκας ή μιας σήραγγας. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι της πόλης ζουν σε ένα και μόνο κτήριο, το Begich Towers, ένα στρατιωτικό οίκημα του Ψυχρού Πολέμου 14 ορόφων. Τα πάντα στεγάζονται σε αυτό το κτήριο, από το αστυνομικό τμήμα, μέχρι και η εκκλησία!
6 όχι και τόσο γνωστά πραγματάκια για την Αλάσκα
- Η Αλάσκα φιλοξενεί 7 από τα 9 μεγαλύτερα Εθνικά Πάρκα στην Βόρειο Αμερική.
- Καλύπτεται από νερό σε ποσοστό 40%.
- Στην Αλάσκα μιλιούνται 20 τοπικές διάλεκτοι.
- Πολλοί είναι αυτοί που καταφεύγουν στην ερημιά της προκειμένου να «εξαφανιστούν» στην αχανή Πολιτεία, ενώ εκεί έχουν δράσει και μερικοί διαβόητοι κατά συρροή δολοφόνοι της Αμερικής, μεταξύ των οποίων οι Robert Hansen, Michael Alan Silka και Thomas Richard Bunday.
- Η Αλάσκα είναι μία από τις τρεις Πολιτείες των ΗΠΑ με το μικρότερο πληθυσμό, μαζί με το Γουαϊόμινγκ και το Βερμόντ.
- Το 1964 ένας σεισμός μεγέθους 9,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε μία ακατοίκητη περιοχή της Αλάσκας, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σεισμούς στην ιστορία της Γης.
- Μπορείτε να δείτε το Βόρειο Σέλας στην Αλάσκα την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Απριλίου, ενώ κατά τον Μάρτιο το φαινόμενο βρίσκεται στο αποκορύφωμα του. Καλή επιλογή για την παρακολούθηση του Βόρειου Σέλατος είναι στο Fairbanks, μόλις 250 χιλιόμετρα νότια του αρκτικού κύκλου.
