Σχεδόν 500 χρόνια προτού ο Χριστόφορος Κολόμβος διασχίσει τον Ατλαντικό Ωκεανό, ένας Νορβηγός Βίκινγκ με το όνομα Leif Eriksson είχε ήδη πατήσει το πόδι του στην Βόρεια Αμερική. Ο Eriksson πιστεύεται ότι είναι ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε και εγκατέστησε έναν οικισμό στη “νέα” ήπειρο” γύρω στο 1000 μ.Χ. Σήμερα, αναρωτιόμαστε ακόμα, “Ποιος πραγματικά ανακάλυψε την Αμερική;”
Τα πρώτα χρόνια
Ο Leif Eriksson (προφέρεται Λέιφ ή Λάιφ ή Λιφ) γεννήθηκε στην Ισλανδία περίπου το 970 μ.Χ. Το ψευδώνυμο του ήταν Leif ο Τυχερός. Ήταν γιος του Erik Thorvaldson, γνωστός και ως «Erik ο Ερυθρός» και της Thorhild. Στην παράδοση των Βίκινγκς, τα παιδιά παίρνουν το όνομά τους από τον πατέρα τους. Έτσι όταν ο Erik ο Ερυθρός απέκτησε έναν γιο και τον ονόμασε Leif, έγινε Leif Eriksson (Leif, γιος του Erik). Είχε ακόμα τρία αδέλφια, τον Thorvald και τον Thorstein και την Freydis.
Δεν μπορεί κανείς να πει την ιστορία του Leif χωρίς να γνωρίζει πρώτα τα ταξίδια του πατέρα του. Ως μικρό αγόρι, ο Leif μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, ο οποίος είχε εξοριστεί από την Ισλανδία, αφού είχε κριθεί ένοχος για δολοφονία. Ο Erik έλειπε για τρία χρόνια, κατά τη διάρκεια αυτή ανακάλυψε και εξερεύνησε τη Γροιλανδία. Όταν ο Erik επέστρεψε στην Ισλανδία, είπε στους συντρόφους του για τη νέα χώρα που είχε βρει. Πήρε την οικογένειά του μαζί και αρκετούς άλλους αποίκους και ίδρυσε ένα νέο οικισμό στη Γροιλανδία! Έτσι ο Leif ενηλικιώθηκε εκεί, σε ένα μέρος που ονομάστηκε Brattahlid.
Στη Γροιλανδία, ο Erik έγινε ο ηγέτης της αποικίας, γεγονός που δεν του άφηνε πολύ χρόνο για να ασχοληθεί με τον Leif. Έτσι, ο Leif διδάχτηκε και μεγάλωσε ως επί το πλείστον από έναν από τους συντρόφους του πατέρα του, τον Tyrker. Το 1000 μ.Χ., ο Leif ταξίδεψε στη Νορβηγία όπου πέρασε το χειμώνα στο σπίτι του βασιλιά Olaf Tryggvason, ο οποίος ήταν χριστιανός. Ασπάστηκε τη νέα θρησκεία και επέστρεψε τελικά στη Γροιλανδία όπου και διέδωσε τον Χριστιανισμό.
Πίσω στο Brattahlid, ο Erik είχε πληροφορηθεί από άλλους Βίκινγκ ότι υπήρχε πλούσια γη στα δυτικά της Γροιλανδίας. Πατέρας και γιος σχεδίαζαν να εξερευνήσουν αυτή τη νέα χώρα, ωστόσο, το άλογο του Erik σκόνταψε λίγο πριν φύγουν, ξεκάθαρο σημάδι ότι έπρεπε να μείνει στο σπίτι του και άφησε τον Leif να οδηγήσει το περιπετειώδες ταξίδι.
Το ταξίδι στη Βόρεια Αμερική
Γύρω στο 1000 μ.Χ., ο Leif Eriksson αγοράζει ένα πλοίο από έναν συμπατριώτη του, συγκεντρώνει πλήρωμα 35 ανδρών και αναχωρεί για τα νέα εδάφη. Πολλά από αυτά που εξερεύνησαν για πρώτη φορά πιστεύεται ότι είναι μέρος του σημερινού βόρειου Καναδά, αν και δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα. Έφτασαν για πρώτη φορά σε μια περιοχή που ήταν επίπεδη και καλυμμένη από βράχους και παγετώνες. Ο Eriksson ονόμασε αυτήν την περιοχή Helluland, που σημαίνει “Η γη των επίπεδων βράχων”.
Το Helluland πιστεύεται ότι είναι σύγχρονο νησί Baffin, το μεγαλύτερο νησί του Καναδά. Σίγουρα αυτή η γυμνή βραχώδης περιοχή δεν θα γινόταν αποικία τους, οπότε ο Leif συνέχισε. Κινήθηκαν νότια κατά μήκος της ακτής, ο Eriksson και το πλήρωμά του έφτασαν σε αυτό που πιστεύεται ότι είναι το σημερινό Λαμπραντόρ, καλυμμένο με δέντρα και λευκή άμμο, οπότε ο Eriksson το ονόμασε Markland ή «Γη των Δασών».
Συνέχισαν πιο νότια μέχρι που έφτασαν σε ένα νησί. Βγήκαν στη ξηρά και την βρήκαν να είναι καταπράσινη με δέντρα που είχαν γλυκά άγρια σταφύλια. Εκεί έχτισαν τον νέο τους οικισμό και αποφάσισαν να περάσουν το χειμώνα σε αυτήν την περιοχή που ονόμασε Vinland ή “Γη του Κρασιού.” Υπήρχε αφθονία σε σολομό αλλά και το γρασίδι ήταν αρκετά καλό για τα βοοειδή. Το μισό πλήρωμα έμενε στην αποικία και το άλλο μισό εξερευνούσε την γύρω περιοχή. Ο Leif εκτός από τυχερός ήταν και ακριβοδίκαιος, οπότε άλλοτε έμενε με την μία ομάδα και άλλοτε με την άλλη. Σ’ αυτές τις νέες εξερευνήσεις βρήκαν περιοχές που ευδοκιμούσαν πολλά αμπέλια! Μάζεψαν λοιπόν τα αμπέλια και τα σταφύλια και την επόμενη άνοιξη έπλευσαν προς Γροιλανδία.
Η επιστροφή και ο θάνατος του
Eίχαν καλό άνεμο σε ολόκληρο το ταξίδι τους και δεν αντιμετώπισαν προβλήματα. Σε ένα σημείο, ωστόσο, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ο Leif βρέθηκε μπροστά σε ένα ναυάγιο με 15 επιζώντες. Ο Leif τους πήρε μαζί του στη Γροιλανδία και εγκαταστάθηκαν εκεί. Ο Eriksson καλωσορίστηκε στην πατρίδα ως ήρωας και κάπως έτσι προέκυψε και το ψευδώνυμο “Τυχερός”.
Δεν επέστρεψε ποτέ στα εδάφη της Βόρειας Αμερικής! Ο Leif πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στη Γροιλανδία όπου συνέχισε να διαδίδει τον Χριστιανισμό. Ανέλαβε την ηγεσία των οικισμών μετά το θάνατο του πατέρα του μέχρι και το δικό του θάνατο. Η ακριβής ημερομηνία θανάτου του Eriksson είναι άγνωστη, αλλά εκτιμάται γύρω στο 1020.
Τα περισσότερα από αυτά που γνωρίζουμε για τη ζωή του Leif προέρχονται από ιστορίες γνωστές ως sagas. Ξεκίνησαν ως προφορικές ιστορίες από γενιά σε γενιά, και τελικά καταγράφηκαν. Οι Βίκινγκς δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν μόνιμους οικισμούς στη Βόρεια Αμερική. Ωστόσο, ο Eriksson ταξίδεψε στα εδάφη της Βόρειας Αμερικής σχεδόν πέντε αιώνες πριν το κάνει ο Χριστόφορος Κολόμβος. Η 9η Οκτωβρίου είναι «Ημέρα του Leif Eriksson». Δημιουργήθηκε από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Lyndon B. Johnson το 1964 για να τιμήσει και να αναγνωρίσει τη συμβολή του Eriksson στην αμερικανική ιστορία.
Bonus Facts
- Mπορείτε να βρείτε αγάλματα του Leif σε πολλά μέρη του κόσμου. Το πρώτο κατασκευάστηκε το 1887 στην Βοστώνη από την Anne Whitney ύστερα από την προτροπή του Eben Nortan Horsford ενός επιστήμονα από το Harvard που πίστευε στην ανακάλυψη της Βόρειας Αμερικής από τον Leif. Σύντομα κι άλλα αγάλματα κατασκευάστηκαν στο Μιλγουόκι, στο Σικάγο και σε άλλες πολιτείες. Θα βρείτε επίσης αγάλματά του στη Νορβηγία, στη Newfoundland και φυσικά στην Ισλανδία. Το 1930 οι ΗΠΑ δώρισαν στην Ισλανδία ένα άγαλμα του Leif, το οποίο μάλιστα φυλάσσονταν από φρουρούς (μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) για τον φόβο μην το κατουρήσουν οι μεθυσμένοι Ισλανδοί τα βράδια.
- Στον Αρκτικό Κύκλο, συναντάμε αρκετά νορβηγικά αντικείμενα σε αρχαιολογικούς χώρους των Inuit – αλλά και το αντίστροφο. Γνωρίζουμε από τις σάγκα των Βίκινγκς ότι η αλληλεπίδραση τους με τους γηγενείς πληθυσμούς δεν ήταν πάντοτε ειρηνική. Λέγεται ότι ο οικισμός Vinland είχε δεχθεί επίθεση από ιθαγενείς, που οι Σκανδιναβοί τους ονόμαζαν Skraelings, με καταπέλτες και άλλα “εξελιγμένα” όπλα για την εποχή. Ο Thorvald (αδερφός του Leif) σκοτώθηκε στο Vinland από έναν ιθαγενή πολεμιστή.
- Στο ταξίδι του για να βρει τον Νορβηγό Olaf Tryggvason, το πλήρωμα του Leif χάθηκε και έφτασε στις Εβρίδες κοντά στη Σκωτία. Ο φοβερός καιρός ανάγκασε τους άντρες να παραμείνουν εκεί για ένα μήνα. Ο Leif άφησε έγκυο την κόρη ενός Λόρδου εκεί, άλλα την παράτησε και έφυγε για την Νορβηγία. Όταν έμαθε ότι πρόκειται για αγόρι, ο Leif δέχθηκε να τον μεγαλώσει και η μητέρα του τον έστειλε στη Γροιλανδία. Το όνομα του ήταν Thorgills Leifson. Είχε ακόμα ένα γιο αργότερα με το όνομα Thorkel Leifson.
- Ο άντρας από τον οποίο ο Leif εμπνεύστηκε να εξερευνήσει τη Βόρεια Αμερική ήταν ο Bjarni Herjólfsson, ένας Ισλανδός έμπορος που είχε δει τις ακτές της νέας ηπείρου. Μιας και το πλοίο του Bjarni είχε αποδείξει την αξία του ήδη μια φορά (τα είχε βγάλει εις πέρας ύστερα από μια πολύ δυνατή καταιγίδα), ο Leif το αγόρασε για το ταξίδι του στη Βόρεια Αμερική.
- Η μητέρα του Leif είχε ασπαστεί κι αυτή τον Χριστιανισμό αλλά ο πατέρας του δεν ήθελε να ακούσει κουβέντα. Η νέα θρησκεία τον είχε κάνει λίγο εχθρικό προς τον γιο του και στην αποστολή του. “Έτσι είσαι;” σκέφτηκε η Thjodhild και τον τιμώρησε με απoχή από το σεξ.
